વકફ સુધારા બિલને લઈને ભાજપને અન્ય સહયોગી તરફથી ઝટકો લાગતો જણાય છે. ત્રીજી વખત કેન્દ્રમાં સરકાર રચવામાં નરેન્દ્ર મોદીના મહત્વપૂર્ણ સહયોગી જનતા દળ યુનાઈટેડ (જદયુ)એ વકફ સુધારા બિલ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. નોંધનીય બાબત એ છે કે જેડીયુ એનડીએ કેમ્પમાં ત્રીજી પાર્ટી છે જેણે આ બિલને લઈને પોતાનો અલગ મત વ્યક્ત કર્યો છે. આ પહેલા ચિરાગ પાસવાનની લોક જનશક્તિ પાર્ટી (રામ વિલાસ) આ બિલ પર સવાલ ઉઠાવી ચૂકી છે.
આંધ્રના મુખ્યમંત્રી ચંદ્રબાબુ નાયડુની તેલુગુ દેશમ પાર્ટી (ટીડીપી) પણ તેનાથી નારાજ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારની પાર્ટી જેડીયુ ૨૦૨૫માં યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા રાજ્યની ૧૮ ટકા મુસ્લિમ વસ્તીને નારાજ કરવા માંગતી નથી. તેથી તે પ્રસ્તાવિત કાયદામાં ફેરફાર ઈચ્છે છે.
વકફ સુધારા બિલને લઈને જદયુનું રેડ સિગ્નલ મહત્ત્વનું છે કારણ કે લોક્સભાની કાર્યવાહી દરમિયાન કેન્દ્રીય મંત્રી અને જદય સંસદીય દળના નેતા રાજીવ રંજન ઉર્ફે લાલન સિંહે આ બિલનું ખુલ્લેઆમ સમર્થન કર્યું હતું. જેડીયુ સાંસદ રાજીવ રંજન ઉર્ફે લાલન સિંહે આ મહિનાની શરૂઆતમાં લોક્સભામાં ચર્ચા દરમિયાન કાયદાની તરફેણમાં વાત કરી હતી. લાલન સિંહે સુધારાઓને પારદશતા માટે ખૂબ જરૂરી માપદંડ ગણાવ્યા.
જો કે, રાજ્યના લઘુમતી કલ્યાણ પ્રધાન મોહમ્મદ ઝમા ખાને કેટલીક જોગવાઈઓ સામે વાંધો ઉઠાવવા માટે મુખ્ય પ્રધાન સાથે મુલાકાત કરી ત્યારથી જદયુ જૂથોમાં અસંતોષ છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જામા ખાન જ અસહમત વ્યક્તિ નથી. બિહારમાં જળ સંસાધન મંત્રી વિજય કુમાર ચૌધરીએ મુસ્લિમ સમુદાયની આશંકાઓ વિશે વાત કરી છે. વિજય ચૌધરીને મુખ્ય પ્રધાનના નજીકના સાથી તરીકે જોવામાં આવે છે. અહેવાલ મુજબ જેડીયુના અન્ય નેતાઓ જેમ કે ધારાસભ્ય ગુલામ ગૌસે પણ શંકા વ્યક્ત કરી છે.
નવા કાયદાની કલમો સામે વધી રહેલા વાંધાના પરિણામે જેડીયુના કાર્યકારી પ્રમુખો સંજય ઝા અને જામા ખાન કેન્દ્રીય લઘુમતી બાબતોના પ્રધાન કિરેન રિજિજુને મળ્યા હતા. કેન્દ્રએ સૂચિત ફેરફારોનો બચાવ કર્યો છે – જેમાં મુસ્લિમ મહિલાઓ અને બિન-મુસ્લિમોનું ફરજિયાત પ્રતિનિધિત્વ અને પાંચ વર્ષ કે તેથી વધુ સમયથી પ્રેક્ટિસ કરતા મુસ્લિમો માટે દાતાઓને મર્યાદિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. કેન્દ્રીય અને રાજ્ય વક્ફ બોર્ડની કામગીરીમાં પારદશતા સુનિશ્ર્ચિત કરવાના પ્રયાસ તરીકે ગણવામાં આવે છે.
સૂત્રોનું કહેવું છે કે કેટલાક મુસ્લિમ ધર્મગુરુઓ દ્વારા એક ખતરનાક વાર્તા ઘડવામાં આવી રહી છે. સૂત્રોએ એમ પણ જણાવ્યું હતું કે જૂના કાયદા હેઠળ પીડિત મુસ્લિમ મહિલાઓને સશક્તિકરણ કરવાનો વિચાર છે. જો કે, કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળના વિપક્ષોએ દરખાસ્તોની તીવ્ર ટીકા કરી છે, તેમને કઠોર પગલાં, ફેડરલ સિસ્ટમ પર હુમલો અને મૂળભૂત અધિકારોનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે.
વિપક્ષના બોલ્યા પછી, કિરેન રિજિજુએ વળતો પ્રહાર કર્યો અને કોંગ્રેસ પર મુદ્દાઓને ઉકેલવામાં નિષ્ફળ જવાનો આરોપ લગાવ્યો. તેઓએ કહ્યું, ’તમે ન કરી શક્યા, અમારે કરવું પડ્યું.’ કેટલાક લોકોએ વક્ફ બોર્ડ પર કબજો જમાવ્યો છે અને સામાન્ય મુસ્લિમોને ન્યાય આપવા માટે આ બિલ લાવવામાં આવ્યું છે. આખરે, વકફ સુધારા વિધેયક પરના ઉગ્ર વિવાદને કારણે, તેને વધુ તપાસ માટે સંયુક્ત સમિતિને મોકલવામાં આવ્યો. ભાજપના સાંસદ જગદંબિકા પાલની આગેવાનીમાં ૩૧ સભ્યોની સમિતિએ ગુરુવારે તેનું પ્રથમ સત્ર યોજ્યું હતું.
આગામી બેઠક ૩૦ ઓગસ્ટના રોજ યોજાનાર છે.વક્ફ બોર્ડ સંશોધન બિલ અંગે સમગ્ર દેશમાં રાજકારણ ગરમાયેલું છે. હવે આવામાં બધાની નજર બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતિશકુમાર અને આંધ્ર પ્રદેશના સીએમ એન ચંદ્રબાબુ નાયડુ પર ટકેલી છે. આ પાર્ટીઓ કેન્દ્રમાં મોદી સરકારની સાથે છે. પરંતુ શું વક્ફ બોર્ડ બિલ પર આ બંને એનડીએનું સમર્થન કરશે કે નહીં તેના પર હવે એક નિવેદન બાદ સવાલ ઊભો થયો છે.
વાત જાણે એમ છે કે ઓલ ઈન્ડિયા મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડના અધ્યક્ષ મૌલાના ખાલિદ સૈફુલ્લાહ રહમાનીએ ગુરુવારે એક દાવો કર્યો કે મુસ્લિમ સંગઠનોના પ્રતિનિધિઓએ નીતિશકુમાર અને ચંદ્રબાબુ નાયડુ સાથે મુલાકાત કરી છે જેમાં બંને નેતાઓએ ખાતરી અપાવી છે કે તેઓ વક્ફ સંશોધન બિલનો વિરોધ કરશે. રહમાનીએ એમ પણ કહ્યું કે કેન્દ્રએ આ બિલ પાછું ખેંચી લેવું જોઈએ અને જો આ બિલ સંસદમાં પાસ કરાવવા માટે રજૂ કરાયું તો તેના વિરુદ્ધ દેશવ્યાપી આંદોલન કરાશે અને કાયદાના દાયરામાં રહીને દરેક લડાઈ લડાશે.
પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં રહમાની ઉપરાંત જમીયત ઉલેમા એ હિન્દના પ્રમુખ મૌલાના અરશદ મદની, જમાત એ ઈસ્લામી હિંદના અમીર સઆદતુલ્લાહ હુસૈની, મરકઝી જમીયત અહેલ હદીસના પ્રમુખ મૌલાના અસગર અલી ઈમામ મેહદી સલફી, પર્સનલ લો બોર્ડના મહાસચિવ મૌલાના ફઝલુર રહીમ મુજદ્દીદી અને પર્સનલ લો બોર્ડના પ્રવક્તા સૈયદ કાસિમ રસૂલ ઈલિયાસ હાજર હતા. રહેમાનીએ કહયું કે અમારી મુલાકાત અલગ અલગ વિપક્ષી દળોના નેતાઓ સાથે થઈ છે.
ચંદ્રબાબુ નાયડુ સાથે પણ મુલાકાત થઈ છે અને તેમણે ખાતરી અપાવી છે કે તેઓ આ બિલનો વિરોધ કરશે. બુધવારે નીતિશકુમાર સાથે પણ મુલાકાત થઈ અને તેમણે પણ ખાતરી અપાવી છે કે તેઓ તેનો વિરોધ કરશે. તેજસ્વી યાદવ સાથે પણ મુલાકાત થઈ અને તેમણે પણ ભરોસો અપાવ્યો છે કે તેઓ આ બિલનો વિરોધ કરશે.