મુંબઇ,
આગામી વર્ષે યોજાનારી લોક્સભા ચૂંટણી માટે મહા વિકાસ અઘાડીની સીટ વહેંચણીની ફોર્મ્યુલા નક્કી કરવામાં આવી છે. સૂત્રો પાસેથી પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, કુલ ૪૮ બેઠકોમાંથી ઠાકરે જૂથ ૨૧ બેઠકો પર, NCP ૧૯ બેઠકો પર અને કોંગ્રેસ ૮ બેઠકો પર ચૂંટણી લડશે. સ્વાભાવિક છે કે કોંગ્રેસ પક્ષમાંથી અસંતોષના અવાજો બહાર આવશે. કારણ કે સમાચાર એવા પણ છે કે પાંચથી છ બેઠકો એવી છે જેમાં સર્વસંમતિ સધાઈ નથી.
આથી આ પાંચ-છ બેઠકોની અદલાબદલી થઈ શકે છે અને ૧૦ બેઠકો પર કોંગ્રેસને મનાવી લેવાનો અંદાજ છે. વાસ્તવમાં મહારાષ્ટ્રમાં વિધાનસભા પેટાચૂંટણીમાં અને વિધાન પરિષદની ચૂંટણીમાં ભાજપ સામે મહાવિકાસ અઘાડીના સંયુક્ત ઉમેદવારોએ મેળવેલી સફળતાએ સ્પષ્ટ સંદેશો આપ્યો છે કે સત્તામાં પાછા આવવાનું સપનું જો જોવાનું હોય તો. ત્રણેય એક્સાથે આવવું પડશે.. અલગ રહેવાથી તે અત્યારે અશક્ય છે.
મુંબઈની વાત કરીએ તો, ઠાકરે જૂથ તેની છમાંથી ચાર બેઠકો પર, એક પર કોંગ્રેસ અને એક બેઠક પર એનસીપી ચૂંટણી લડશે. બીજી તરફ ભાજપ પણ ત્રીજી વખત સત્તા સ્થાપવા માટે પુરી તાકાત લગાવવા જઈ રહી છે. ભાજપે આ વખતે પોતાની રણનીતિમાં ઘણા ફેરફાર કર્યા છે. ૨૦૧૯ની લોક્સભા ચૂંટણીની સરખામણીમાં ૨૦૧૪ની લોક્સભાની ચૂંટણીમાં દૃશ્ય ઘણું અલગ છે. ગત વખતે ભાજપ અને શિવસેનાનું ગઠબંધન હતું. આ વખતે પણ ભાજપ અને શિવસેના વચ્ચે ગઠબંધન છે, પરંતુ તે એકનાથ શિંદેની શિવસેના છે. ઠાકરે જૂથ મહાવિકાસ આઘાડી સાથે છે. એટલે કે મહારાષ્ટ્રમાં હિન્દુત્વના મતનું વિભાજન થયું છે. ગત વખતે ૪૮માંથી ભાજપે ૨૩ બેઠકો જીતી હતી. શિવસેનાને ૧૮ બેઠકો મળી હતી. એનસીપીને ૪ બેઠકોથી સંતોષ માનવો પડ્યો હતો. કોંગ્રેસ અને એમઆઈએમને ૧-૧ બેઠક મળી હતી.
ભાજપે આ વખતે ૪૮ બેઠકો જીતવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપની નજર ઠાકરે જૂથની બેઠકો પર રહેશે તે સ્પષ્ટ છે. બીજી તરફ ઠાકરે જૂથની બેઠકોને કોંગ્રેસ અને એનસીપીનું સમર્થન મળશે. આ વખતે જે નવી વાત દેખાઈ રહી છે તે એ છે કે મુસ્લિમ પ્રભુત્વ ધરાવતા વિસ્તારોમાં પણ મોટી સંખ્યામાં લોકો ઠાકરે જૂથને સમર્થન આપવા આગળ આવી રહ્યા છે. આ પહેલા ભાગ્યે જ બન્યું છે.
આ ચૂંટણી દરેક પક્ષ માટે પોતપોતાના દૃષ્ટિકોણથી ખાસ છે. ઠાકરે જૂથે તેની સત્તા પાછી લાવવી પડશે, નહીં તો અસ્તિત્વનું સંકટ છે. ભાજપે હિન્દુત્વના મતને વિભાજનથી બચાવવા છે. ભાજપે સાબિત કરવું પડશે કે મહારાષ્ટ્રમાં પણ પીએમ મોદીના નામનો ઉપયોગ થાય છે અને ઠાકરે જૂથનો દાવો સંપૂર્ણપણે સાચો નથી કે મહારાષ્ટ્રમાં આવ્યા પછી ભાજપ બાળાસાહેબ ઠાકરેનું નામ લીધા વિના ટકી શકશે નહીં. જો બાળાસાહેબ ઠાકરેનું નામ એટલું જ મહત્ત્વનું છે તો ચૂંટણી પંચે શિંદે જૂથને શિવસેનાનું નામ અને પ્રતીક પહેલેથી જ આપી દીધું છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે તે મતદારોના દિલમાં ક્યાં સુધી પ્રવેશ કરે છે.
એનસીપી માટે આ ચૂંટણી જરૂરી છે કારણ કે શરદ પવારને દેશના સૌથી ઊંચા નેતાઓમાંના એક તરીકે વારંવાર રજૂ કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ સવાલ એ છે કે NCP મહારાષ્ટ્રમાં માત્ર અમુક વિસ્તારો પૂરતો મર્યાદિત છે. સૌથી પહેલા તો તેણે મહારાષ્ટ્ર પર પોતાનું વર્ચસ્વ સ્થાપિત કરવું જોઈએ. કોંગ્રેસ માટે વિચારવા જેવો પ્રશ્ર્ન એ છે કે શું તે આ વખતે એનસીપી અને ઠાકરે જૂથની તાકાતથી ડિલિવરી કરી શકશે કે મહારાષ્ટ્રમાં ધીમે ધીમે ઓસરી જશે?