સરહદ વિવાદ માટે ભારત સાથે હાથ મિલાવવા ચીન તૈયાર છે

ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીએ પૂર્વી લદ્દાખમાં લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા સરહદી વિવાદ વચ્ચે સરહદી વિસ્તારોમાં જમીનની સ્થિતિ સાથે સંબંધિત મુદ્દાઓને ‘યોગ્ય રીતે હેન્ડલ’ કરવા માટે ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ સાથે મળીને કામ કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી છે. ડોભાલને ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અને ભારત-ચીન સરહદ મુદ્દા માટેના વિશેષ પ્રતિનિધિ તરીકેની પુન:નિયુક્તિ પર અભિનંદન આપતા સંદેશમાં, વાંગે જણાવ્યું હતું કે ચીન અને ભારત એક એવો સંબંધ ધરાવે છે જે દ્વિપક્ષીય સરહદોને પાર કરે છે અને તેનું વૈશ્ર્વિક મહત્વ વધી રહ્યું છે. વિદેશ મંત્રી હોવા ઉપરાંત, વાંગ ભારત-ચીન બોર્ડર ડાયલોગ મિકેનિઝમ માટે ચીનના વિશેષ પ્રતિનિધિ પણ છે.

વાંગે કહ્યું કે તેઓ “બંને દેશોના નેતાઓ વચ્ચે પહોંચેલી મહત્વપૂર્ણ સહમતિને અમલમાં મૂકવા, સરહદી વિસ્તારોમાં જમીનની સ્થિતિ સાથે સંબંધિત મુદ્દાઓને યોગ્ય રીતે સંભાળવા અને સરહદી વિસ્તારોને સંયુક્ત રીતે જાળવવા માટે આતુર છે,” રાજ્ય સંચાલિત ઝિન્હુઆ સમાચાર એજન્સીએ અહેવાલ આપ્યો. શાંતિ પુન:સ્થાપિત કરવા માટે ડોભાલ સાથે હાથ મિલાવવા માટે તૈયાર છે. ભારતમાં તાજેતરની સામાન્ય ચૂંટણીઓ બાદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની ત્રીજી સરકાર બન્યા બાદ ભારતીય અને ચીનના અધિકારીઓ વચ્ચે આ પ્રથમ ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક હતી.

૩,૪૮૮ કિમીની ભારત-ચીન સરહદે જટિલ વિવાદને વ્યાપક રીતે ઉકેલવા માટે ૨૦૦૩ માં રચાયેલ, વિશેષ પ્રતિનિધિ મિકેનિઝમનું નેતૃત્વ ભારતના એનએસએ અને ચીનના વિદેશ પ્રધાન કરે છે. ગલવાન નજીક પેંગોંગ ત્સો (તળાવ) વિસ્તારમાં હિંસક અથડામણને પગલે, ૫ મે, ૨૦૨૦ ના રોજ પૂર્વી લદ્દાખ સરહદ પર મડાગાંઠ ફાટી નીકળી ત્યારથી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો, વેપાર સિવાય, સર્વકાલીન નીચા સ્તરે પહોંચી ગયા છે. મે ૨૦૨૦ માં સંઘર્ષ થયો ત્યારથી, બંને પક્ષોએ સ્ટેન્ડઓફને ઉકેલવા માટે કોર્પ્સ કમાન્ડર સ્તરની વાતચીતના ૨૧ રાઉન્ડ યોજ્યા છે. ૨૨મી બેઠક યોજાવા જઈ રહી છે.

ચીની સેનાના જણાવ્યા અનુસાર, બંને પક્ષો અત્યાર સુધીમાં પૂર્વી લદ્દાખના ચાર બિંદુઓ  ગલવાન ખીણ, પેંગોંગ તળાવ, હોટ સ્પ્રિંગ્સ અને જિયાનન ડાબાન (ગોગરા) થી છૂટા થવા પર સંમત થયા છે. ભારત પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી પર ડેપસાંગ અને ડેમચોક વિસ્તારોમાંથી સૈનિકો હટાવવા માટે દબાણ કરી રહ્યું છે અને કહે છે કે જ્યાં સુધી સરહદની સ્થિતિ અસામાન્ય રહેશે ત્યાં સુધી ચીન સાથે તેના સંબંધોમાં સામાન્યતા પુન:સ્થાપિત કરી શકાશે નહીં. ચીનની પોતાની સ્થિતિ એ છે કે સરહદ પ્રશ્ર્ન સમગ્ર ચીન-ભારત સંબંધોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતું નથી અને તેને દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં યોગ્ય રીતે સ્થાન આપવું જોઈએ.