રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા વચ્ચે નાટો જેવો કરાર, જો એક દેશ પર હુમલો થશે તો બીજો દેશ તરત જ સૈન્ય મદદ કરશે

વિશ્વ પહેલેથી જ તણાવના સમયગાળામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. હવે એવા સમાચાર સામે આવ્યા છે, જેનાથી સંઘર્ષનો ભય વધુ વધી ગયો છે. વાસ્તવમાં રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને ઉત્તર કોરિયાના પ્રવાસ દરમિયાન કિમ જોંગ ઉન સાથે ઐતિહાસિક સમજૂતી કરી છે. આ કરાર હેઠળ બંને દેશો યુદ્ધની સ્થિતિમાં એકબીજાને તાત્કાલિક સૈન્ય મદદ કરશે. ઉત્તર કોરિયાના સરકારી મીડિયાએ આ સમજૂતીની પુષ્ટિ કરી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર,ઉત્તર કોરિયાની રાજધાની પ્યોંગયાંગમાં આયોજિત સમિટમાં બંને દેશો વચ્ચે વ્યાપક વ્યૂહાત્મક કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

બંને દેશો વચ્ચેના કરારની કલમ ૪ એવી જોગવાઈ કરે છે કે જો એક દેશ પર હુમલો થાય અથવા યુદ્ધની સ્થિતિમાં હોય, તો બીજો દેશ તરત જ સૈન્ય અને અન્ય મદદ પૂરી પાડશે. શીત યુદ્ધના અંત પછી રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા વચ્ચે થયેલો આ સૌથી મહત્વપૂર્ણ કરાર છે. રશિયન પ્રમુખ વ્લાદિમીર પુતિન અને ઉત્તર કોરિયાના સર્વોચ્ચ નેતા કિમ જોંગ ઉને સમજૂતીને બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં નોંધપાત્ર પરિવર્તન તરીકે વર્ણવ્યું હતું, જેમાં સુરક્ષા, વેપાર, રોકાણ, સંસ્કૃતિ અને માનવતાવાદી સહાય જેવા પાસાઓને આવરી લેવામાં આવશે. રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા વચ્ચેનો આ કરાર એવા સમયે થયો છે જ્યારે અમેરિકા અને તેના સહયોગી દેશોએ યુક્રેન યુદ્ધમાં ઉત્તર કોરિયા દ્વારા રશિયાને હથિયાર અને દારૂગોળો પૂરો પાડવા પર ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. અમેરિકાને એ પણ ડર છે કે રશિયાની આથક અને ટેકનિકલ મદદથી ઉત્તર કોરિયા તેના પરમાણુ હથિયારો અને મિસાઈલ કાર્યક્રમને ઝડપથી વધારી શકે છે.

ઉત્તર કોરિયાના સરમુખત્યાર કિમ જોંગ ઉને બંને દેશો વચ્ચેના આ સુરક્ષા કરારને અત્યાર સુધીની સૌથી મજબૂત સંધિ ગણાવી છે. કિમ જોંગ ઉને યુક્રેન યુદ્ધમાં રશિયાને સંપૂર્ણ સમર્થન આપ્યું હતું. પુતિને આ કરારને ઐતિહાસિક ગણાવ્યો અને કહ્યું કે ’આ બંને દેશોની સામાન્ય ઈચ્છા દર્શાવે છે અને સંબંધોને નવા પરિમાણ પર લઈ જશે.’ નોંધનીય છે કે ઉત્તર કોરિયા અને સોવિયત સંઘ વચ્ચે વર્ષ ૧૯૬૧માં સમાન સમજૂતી કરવામાં આવી હતી, જે અંતર્ગત એક દેશ વિરુદ્ધ યુદ્ધની સ્થિતિમાં બીજા દેશને તાત્કાલિક સૈન્ય સહાય પૂરી પાડવાની હતી. જો કે, જ્યારે સોવિયત સંઘનું પતન થયું ત્યારે આ સંધિ તોડી નાખવામાં આવી હતી અને તેની જગ્યાએ વર્ષ ૨૦૦૦માં નવો કરાર કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ તે કરારમાં લશ્કરી મદદની જરૂરિયાત દૂર કરવામાં આવી હતી. હવે નવા કરારમાં ફરીથી સૈન્ય મદદની વાત છે.

રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા વચ્ચે સૈન્ય કરાર પર દક્ષિણ કોરિયાએ કહ્યું છે કે તે હવે આ કરારની જોગવાઈઓનું અર્થઘટન કરી રહ્યું છે. દક્ષિણ કોરિયાના અધિકારીઓએ તરત જ કરાર પર ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ઉત્તર કોરિયા અને દક્ષિણ કોરિયા વચ્ચે આ દિવસોમાં તણાવ ચરમ પર છે. કિમ જોંગ ઉન સતત પોતાના પરમાણુ શોનું પરીક્ષણ કરી રહ્યું છે ત્યારે દક્ષિણ કોરિયા અમેરિકા અને જાપાન સાથે સંયુક્ત સૈન્ય અભ્યાસ કરીને ઉત્તર કોરિયા પર દબાણ બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.