- હિમાચલ પ્રદેશ સરકારે અગાઉ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું હતું કે તેમની પાસે વધારાનું પાણી છે, ત્યારબાદ કોર્ટે હિમાચલને વધારાનું પાણી છોડવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો,
સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે દિલ્હી સરકારને પાણી પુરવઠા માટે અપર યમુના રિવર બોર્ડને અપીલ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. હિમાચલ પ્રદેશ સરકારે યુ-ટર્ન લીધા બાદ સુપ્રીમ કોર્ટે આ નિર્દેશ આપ્યો હતો. હિમાચલ સરકારે જણાવ્યું કે તેમની પાસે વધારાનું પાણી નથી. તેના પર જસ્ટિસ પ્રશાંત કુમાર મિશ્રા અને જસ્ટિસ પ્રસન્ના બી વરાલેની વેકેશન બેંચે દિલ્હી સરકારને ૫ વાગ્યા સુધીમાં અપર યમુના રિવર બોર્ડ સમક્ષ અપીલ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
કોર્ટે કહ્યું કે દિલ્હી સરકારે માનવતાના આધાર પર અપીલ કરવી જોઈએ. હિમાચલ પ્રદેશ સરકારે અગાઉ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું હતું કે તેમની પાસે વધારાનું પાણી છે, ત્યારબાદ કોર્ટે હિમાચલને વધારાનું પાણી છોડવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો, જે હરિયાણા થઈને દિલ્હી પહોંચવાનું હતું, પરંતુ હવે હિમાચલે પોતાનું નિવેદન પાછું ખેંચ્યું છે અને કોર્ટને જણાવ્યું છે કે તેમની પાસે ૧૩૬ ક્યુસેક વધારાનું પાણી નથી.
ખંડપીઠે કહ્યું કે, ’રાજ્યો વચ્ચે યમુનાના પાણીનું વિભાજન એક જટિલ અને સંવેદનશીલ મુદ્દો છે અને આ કોર્ટ પાસે તેના પર નિર્ણય લેવાની તકનીકી કુશળતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, આ મામલો તે સંસ્થા પર છોડી દેવો જોઈએ, જે વિવિધ પક્ષો વચ્ચેના કરાર પછી વર્ષ ૧૯૯૪માં એમઓયુ દ્વારા રચવામાં આવ્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું, ’અપર યમુના રિવર બોર્ડે પહેલાથી જ દિલ્હી સરકારને પાણી પુરવઠા માટે અરજી દાખલ કરવા કહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં દિલ્હી સરકારે પિટિશન ફાઈલ કરવી જોઈએ અને જો તેણે હજુ સુધી આમ ન કર્યું હોય તો આજે સાંજે ૫ વાગ્યા સુધીમાં દાખલ કરો. આ બાબતે આવતીકાલે બોર્ડની બેઠક મળવી જોઈએ અને વહેલી તકે નિર્ણય લેવો જોઈએ.
દિલ્હી આ દિવસોમાં જળ સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં દિલ્હી સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરીને હરિયાણામાંથી વધારાનું પાણી દિલ્હીને આપવાની માગણી કરી હતી જેથી કરીને રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં જળ સંકટ દૂર થઈ શકે.દિલ્હી જળ સંકટ મુદ્દે આજે સુપ્રીમ કોર્ટે હિમાચલ સરકારને ફટકાર લગાવી અને કહ્યું કે ખૂબ જ સંવેદનશીલ મામલામાં કોર્ટમાં ખોટો જવાબ આપવામાં આવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે તેણે ૧૩૭ ક્યુસેક વધારાના પાણીની વાત કરી છે. આવી સંવેદનશીલ બાબતમાં પણ એટલો જ હળવો પ્રતિભાવ આપવામાં આવ્યો હતો. કોર્ટે કડક ટીપ્પણી કરી અને કહ્યું- તમારા પર કોર્ટની અવમાનનાનો કેસ કેમ ન ચલાવવો જોઈએ?
હિમાચલ સરકારે કહ્યું કે તેઓ માફી માંગે છે, તેઓ એફિડેવિટ દાખલ કરશે અને રેકોર્ડમાંથી તેમનો જવાબ પાછો ખેંચી લેશે. હિમાચલ સરકાર વતી કહેવામાં આવ્યું છે કે અમારો ઈરાદો સાચો હતો, જો કે, દાખલ કરવામાં આવેલા જવાબમાં કેટલીક ખામીઓ છે, તેને સુધારીને કોર્ટ સમક્ષ રેકોર્ડ આપવામાં આવશે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તમે યમુના બોર્ડ સમક્ષ જાઓ અને તમારા વિચારો રજૂ કરો. હિમાચલ સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે અમે અમારું એફિડેવિટ પાછું ખેંચી રહ્યા છીએ અને તેની જગ્યાએ નવું સોગંદનામું દાખલ કરીશું. કોર્ટે હિમાચલ પ્રદેશ સરકારની અરજી સ્વીકારી લીધી.
સુપ્રીમ કોર્ટે સુનાવણી દરમિયાન હરિયાણા સરકારનું નિવેદન રેકોર્ડ પર લીધું હતું. ૬ જૂનના આદેશ અનુસાર કોર્ટે તમામ પક્ષકારોને સ્ટેટસ રિપોર્ટ દાખલ કરવા કહ્યું હતું. દિલ્હી સરકાર વતી હાજર થયેલા સિંઘવીએ કોર્ટને કહ્યું કે વજીરાબાદમાં સમજૂતી મુજબ પાણીની જાળવણી કરવામાં આવી નથી. જ્યારે હરિયાણા સરકારે કહ્યું કે તેમણે મુનક કેનાલ દ્વારા પાણી છોડ્યું છે. હરિયાણા સરકારે કહ્યું કે તેમની પાસે વધારાનું પાણી નથી. પરંતુ ૧૯૯૪ના કરાર મુજબ તેઓ દિલ્હીને પાણી આપી રહ્યા છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તમામ પક્ષકારોને સાંભળ્યા બાદ અમે માનીએ છીએ. યમુનાના પાણીની વહેંચણી એ એક જટિલ મુદ્દો છે. કોર્ટ આ વિષયમાં નિષ્ણાત નથી. આવી સ્થિતિમાં આ મામલે યમુના રિવર ફ્રન્ટ બોર્ડ દ્વારા સુનાવણી થવી જોઈએ. આ અંગે બોર્ડે પહેલાથી જ સૂચના જારી કરી દીધી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે બોર્ડે શુક્રવારે આ સંબંધમાં સંબંધિત પક્ષકારોની બેઠક બોલાવવી જોઈએ. કોર્ટે દિલ્હી સરકારની અરજીનો નિકાલ કર્યો હતો.
દિલ્હી સરકારના વકીલ અભિષેક મનુ સિંઘવીએ કહ્યું કે અમે પાણીના બગાડના મુદ્દે પહેલાથી જ ઘણાં પગલાં લીધાં છે. અમે જળ સંકટની સમસ્યાના નિરાકરણ માટે શક્ય તમામ પ્રયાસો કરીશું. સિંઘવીએ કહ્યું કે અમારી પાસે દિલ્હી જળ સંકટ માટે ટૂંકા ગાળાના અને લાંબા ગાળાના ઉકેલો છે.
સિંઘવીએ કહ્યું કે હરિયાણા કહે છે કે અમે ૫૨ ટકા પાણી ગુમાવી રહ્યા છીએ, આ યોગ્ય નથી. ગુરુગ્રામમાં નુક્સાન વધુ છે. હું ઇચ્છું છું કે ત્યાં દરરોજ દેખરેખ રહે અને સતત દેખરેખ રહે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે હિમાચલે એક લીટર પાણી પણ છોડ્યું નથી અને કોર્ટ સમક્ષ ખોટું નિવેદન આપ્યું છે. આવા નિવેદનોને મંજૂરી આપી શકાય નહીં.