પુરી, જે દર વર્ષે અષાઢ માસમાં શુક્લપક્ષની બીજના દિવસે કાઢવામાં આવે છે, તેનું ખૂબ મહત્વ છે. રથયાત્રાનો આ શુભ તહેવાર ભારતના વિવિધ શહેરોમાં ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ તે સપ્તપુરીઓમાંના એક જગન્નાથ પુરીમાં સૌથી વધુ ઉજવવામાં આવે છે. જ્યાં આ યાત્રામાં ભાગ લેવા માટે દેશ અને દુનિયાભરમાંથી લોકો ભગવાન જગન્નાથ, ભગવાન બલભદ્ર અને દેવી સુભદ્રાના દર્શન કરવા પહોંચે છે. આવો વિગતે જાણીએ કે આ વર્ષે પુરીમાં રથયાત્રાનો આ મહાન તહેવાર ક્યારે ઉજવવામાં આવશે અને તેમાં ભાગ લેવાનું શું પુણ્ય છે.
પુરીમાં આ વર્ષે ૨૦ જૂન ૨૦૨૩ના રોજ ભગવાન જગન્નાથનો રથયાત્રા ઉત્સવ ઉજવવામાં આવશે. પંચાંગ અનુસાર, અષાઢ મહિનાના શુક્લ પક્ષનો ઉત્તરાર્ધ ૧૯ જૂન, ૨૦૨૩ના રોજ સવારે ૧૧:૨૫ વાગ્યે શરૂ થશે અને ૨૦ જૂન, ૨૦૨૩ના રોજ બપોરે ૦૧:૦૭ વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદય તિથિ અનુસાર રથયાત્રાનો તહેવાર ૨૦ જૂને ઉજવવામાં આવશે.
હિન્દુ ધર્મમાં, પુરીના પ્રાચીન શહેરને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે કારણ કે તે ચાર ધામોમાંના એક ભગવાન જગન્નાથનું ધામ છે, જેની અંદર ભગવાન કૃષ્ણ જગન્નાથના રૂપમાં નિવાસ કરે છે. આ મંદિરમાં માત્ર તેમના મોટા ભાઈ બલભદ્ર અને બહેન સુભદ્રા જ નહીં પરંતુ ભગવાન જગન્નાથની સાથે અન્ય દેવતાઓ પણ હાજર છે, જેને સમગ્ર વિશ્ર્વના નાથ કહેવામાં આવે છે. હિંદુ માન્યતા અનુસાર, ભગવાન જગન્નાથ આખા વર્ષ દરમિયાન રથયાત્રામાં ભાગ લઈને તેમના ભક્તોને તેમના આશીર્વાદ આપે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે આ રથયાત્રા દરમિયાન, ભગવાન જગન્નાથ વર્ષમાં એકવાર પ્રખ્યાત ગુંડીચા માતાના મંદિર જાય છે.
પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર, એકવાર ભગવાન કૃષ્ણની બહેન સુભદ્રાએ તેમની અને બલરામ સાથે શહેરની મુલાકાત લેવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી. જે બાદ બંને ભાઈઓ તેમની વહાલી બહેન સુભદ્રા સાથે શહેરના પ્રવાસ માટે રવાના થયા હતા. શહેરના પ્રવાસ દરમિયાન, ભગવાન જગન્નાથ તેમની માસી ગુંડીચાના ઘરે જાય છે અને ત્યાં ૭ દિવસ આરામ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ત્યારથી લઈને આજ સુધી ભગવાનની ભવ્ય યાત્રા કાઢવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. વાર્ષિક રથયાત્રામાં, ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના મોટા ભાઈ બલરામનો રથ આગળ હોય છે અને પછી દેવી સુભદ્રાનો રથ હોય છે. આ પવિત્ર રથયાત્રામાં ભગવાન જગન્નાથનો રથ છેલ્લે હોય છે.