નવીદિલ્હી, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘે અને મોરેશિયસના વડા પ્રધાન પ્રવિંદ જુગનાથે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા મોરેશિયસ અને શ્રીલંકા સાથે ભારતની ડિજિટલ પેમેન્ટ કનેક્ટિવિટીનો પ્રારંભ કર્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે ગયા વર્ષે જુલાઈમાં શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘેની નવી દિલ્હીની મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને શ્રીલંકાએ દ્વીપીય દેશમાં યુપીઆઈની સંસ્કૃતિ પર એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
બંને દેશોમાં યુપીઆઈ સેવાઓ શરૂ કર્યા બાદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું કે, ’આજનો દિવસ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રના ત્રણ દેશો માટે ખાસ છે. આજે આપણે આપણા ઐતિહાસિક સંબંધોને આધુનિક ડિજિટલ રીતે જોડી રહ્યા છીએ. પ્રજાને આપેલા વિકાસના વાયદાઓનું આ પ્રમાણ છે. ફિનટેક કનેક્ટિવિટી માત્ર ક્રોસ-બોર્ડર ટ્રાન્ઝેક્શનમાં જ મદદ કરશે નહીં પરંતુ ક્રોસ-બોર્ડર સંબંધોને પણ મજબૂત કરશે.યુપીઆઈ પાસે હવે નવી જવાબદારી છે.
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, ’ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ભારતમાં મોટું પરિવર્તન લાવ્યું છે. આપણા નાનામાં નાના ગામડાઓમાં નાનામાં નાના વેપારીઓ પણ ડિજિટલ પેમેન્ટ કરી રહ્યા છે. તેમાં સગવડની સાથે ઝડપ પણ છે. ’નેબરહુડ ફર્સ્ટ’ એ ભારતની નીતિ છે. અમારો મેરીટાઇમ અભિગમ સાગર છે, જે આ ક્ષેત્રમાં તમામ માટે સુરક્ષા અને વિકાસ માટે વપરાય છે. અમારું લક્ષ્ય સમગ્ર ક્ષેત્રમાં શાંતિ, સુરક્ષા અને વિકાસ છે.
મોરેશિયસમાં યુપીઆઈના લોન્ચિંગ પ્રસંગે વડાપ્રધાન પ્રવિંદ જગનાથએ કહ્યું, ’આ મહત્વપૂર્ણ અવસર પર તમારી સાથે જોડાઈને ઘણો આનંદ થઈ રહ્યો છે. રૂપે કાર્ડ અમારી રાષ્ટ્રીય ચુકવણી સ્વીચ સાથે સહ-બ્રાન્ડેડ છે. મોકાર્ડને મોરેશિયસમાં ઘરેલું કાર્ડ તરીકે ગણવામાં આવશે. ભારત અને મોરેશિયસ સાંસ્કૃતિક, વ્યાપારી અને લોકો વચ્ચેના સંબંધો વહેંચે છે. આ સંબંધ સદીઓથી અસ્તિત્વમાં છે. આજે આપણે તેને એક નવી દિશામાં લઈ જઈ રહ્યા છીએ.
શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘેએ કહ્યું, ’વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી તમારા માટે આ બીજી મહત્વપૂર્ણ ક્ષણ હશે. હું તમને રામ મંદિર માટે અભિનંદન આપું છું. તે બંને દેશો વચ્ચેના સાંસ્કૃતિક અને આર્થિક સંબંધોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. બંને દેશો વચ્ચે હજારો વર્ષોથી પેમેન્ટ ચાલુ છે, પરંતુ તે સમયે સેન્ટ્રલ બેંક ન હતી. અમારા સંગ્રહમાં ઘણા સિક્કા છે, જે વિવિધ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાંથી એકત્ર કરવામાં આવ્યા છે. આજે આપણે ટેકનોલોજીને અપગ્રેડ કરી રહ્યા છીએ. તમારી પાસે શ્રીલંકાના ઊઇ અને એનઆઇપીએલ એક્સાથે છે. ભારતીય પ્રવાસીઓ શ્રીલંકાની મુલાકાત લેતા હોવાથી આપણા દેશના દરેક ગામમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે.
તાજેતરમાં, ૨ ફેબ્રુઆરીના રોજ, ફ્રાન્સની રાજધાની પેરિસમાં આઇકોનિક એફિલ ટાવર ખાતે યુપીઆઇ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોન ભારતની મુલાકાતે આવ્યા ત્યારે તેમણે જયપુરમાં યુપીઆઇ ચુકવણીની સુવિધાનો અનુભવ કર્યો. ઉલ્લેખનીય છે કે ભારતની યુનિફાઇડ પેમેન્ટ ઇન્ટરફેસ સિસ્ટમ સિંગાપોર અને યુએઈ સહિત અન્ય દેશો સાથે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધારવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી રહી છે. પેરિસમાં યુપીઆઇના ઔપચારિક લોન્ચની પ્રશંસા કરતા ઁપીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું હતું કે યુપીઆઇ વૈશ્ર્વિક બનાવવાની દિશામાં આ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.’
યુપીઆઇએ ભારતની મોબાઈલ આધારિત પેમેન્ટ સિસ્ટમ છે. તે એક એવી સિસ્ટમ છે જે એક જ મોબાઈલ એપ્લિકેશનમાં બહુવિધ બેંક ખાતાઓ પ્રદાન કરે છે. ૨૦૨૩ માટે ભારત-ફ્રાન્સ સંયુક્ત નિવેદનમાં, બંને દેશોએ ડિજિટલ સિસ્ટમને મજબૂત બનાવવાની હિમાયત કરી હતી. તમને જણાવી દઈએ કે એનપીસીઆઇ ઇન્ટરનેશનલ પેમેન્ટ્સ લિમિટેડ અને ફ્રાન્સની લાઇરા કલેકટએ ફ્રાન્સ અને યુરોપમાં યુનિફાઇડ પેમેન્ટ ઇન્ટરફેસ લાગુ કરવા માટે એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.