મુંબઈ-ચેન્નઈની ૧૦ ટકા જમીનને સમુદ્ર ગળી જશે, સંશોધનમાં ડરામણો ખુલાસો

એક નવા અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જળવાયુ પરિવર્તનને કારણે દરિયાની સપાટીમાં વધારો થવાને કારણે ૨૦૪૦ સુધીમાં મુંબઈની ૧૦ ટકાથી વધુ જમીન અને પણજી અને ચેન્નાઈની ૧૦ ટકા જમીન ડૂબી જવાનું જોખમ છે. બેંગલુરુ સ્થિત થિંક ટેક્ધ ’સેન્ટર ફોર સ્ટડી ઓફ સાયન્સ, ટેક્નોલોજી એન્ડ પોલિસી’ (સીએસટીઇપી) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે દરિયાની સપાટી વધવાને કારણે કોચી, મેંગલુરુ, વિશાખાપટ્ટનમ, ઉડુપી અને પુરીમાં પાંચ ટકા જમીન ડૂબી શકે છે. કરી શકે છે.

આ રિપોર્ટનું શીર્ષક છે ‘સમુદ્ર સ્તરના વધારાના દૃશ્યો અને પસંદગીના ભારતીય દરિયાકાંઠાના શહેરો માટે પાણીના નકશા’. રિપોર્ટમાં ૧૫ ભારતીય દરિયાકાંઠાના શહેરો અને નગરો – ચેન્નાઈ, મુંબઈ, તિરુવનંતપુરમ, કોચી, મેંગલુરુ, વિશાખાપટ્ટનમ, કોઝિકોડ અને હલ્દિયા, કન્યાકુમારી, પણજી, પુરી, ઉડુપી, પારાદીપ, થૂથુકુડી અને નગરોમાં ઐતિહાસિક અને ભાવિ આબોહવાની પરિસ્થિતિઓ હેઠળ દરિયાઈ જળ સ્તરનો નકશો બનાવવામાં આવ્યો છે. સ્તરોમાં ફેરફારોનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે.

અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ૧૯૮૭ થી ૨૦૨૧ દરમિયાન મુંબઈમાં દરિયાની સપાટીમાં મહત્તમ વધારો ૪.૪૪૦ સેમી છે. આ પછી, હલ્દિયામાં સમુદ્રની સપાટીમાં ૨.૭૨૬ સેમી, વિશાખાપટ્ટનમમાં ૨.૩૮૧ સેમી, કોચીમાં ૨.૨૧૩ સેમી, પારાદીપમાં ૦.૭૧૭ સેમી અને ચેન્નાઈમાં ૦.૬૭૯ સેમીનો વધારો થયો છે. સદીના અંત સુધીમાં તમામ ૧૫ શહેરો અને નગરોમાં સમુદ્રની સપાટીમાં વધારો ચાલુ રહેશે, તે કહે છે. મુંબઈ માટે સૌથી વધુ પાણીના સ્તરમાં વધારો થવાનો અંદાજ છે.

સીએસટીઇપીએ જણાવ્યું હતું કે મુંબઈ, યાનમ અને થૂથુકુડીમાં ૧૦ ટકાથી વધુ જમીન, પણજી અને ચેન્નાઈમાં ૫-૧૦ ટકા અને કોચી, મેંગલુરુ, વિશાખાપટ્ટનમ, હલ્દિયા, ઉડુપી, પારાદીપ અને પુરીમાં ૧-૫ ટકા જમીન આવી શકે છે. ૨૦૪૦ સુધીમાં દરિયાના પાણીની નીચે જશે. સ્તર વધવાને કારણે ડૂબી જવાની શક્યતા છે. અહેવાલ મુજબ, દરિયાઈ સ્તરના વધારાથી પ્રભાવિત મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં પાણી, કૃષિ, જંગલો અને જૈવવિવિધતા અને આરોગ્યનો સમાવેશ થાય છે. દરિયાકિનારા, બેકવોટર અને મેન્ગ્રોવ જંગલો ખાસ કરીને જોખમમાં છે, જે જૈવવિવિધતા અને પ્રવાસનને અસર કરે છે. હલ્દિયા, ઉડુપી, પણજી અને યાનમમાં મહત્વના કૃષિ વિસ્તારો, વેટલેન્ડ્સ અને જળાશયો છે જે દરિયાની સપાટી વધવાને કારણે ડૂબી શકે છે.