માલસામાન ટ્રેનના ડ્રાઈવરે નિયમોનું પાલન ન કર્યું, તપાસમાં બહાર આવ્યું ટ્રેન દુર્ઘટનાનું કારણ

પશ્ર્ચિમ બંગાળમાં કાંજનજંગા એક્સપ્રેસ અકસ્માતની પ્રારંભિક તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે માલસામાન ટ્રેનના ક્રૂ અને જલપાઈગુડી ડિવિઝનના ઓપરેશન વિભાગની બેદરકારીને કારણે આ અકસ્માત થયો હતો. સોમવારે દાજલિંગ જિલ્લાના ફણસીદેવા વિસ્તારમાં એક માલસામાન ટ્રેને પાછળથી કાંચનજંગા એક્સપ્રેસને ટક્કર મારી હતી. આ અકસ્માતમાં ૧૦ લોકોના મોત થયા હતા. માર્યા ગયેલાઓમાં પેસેન્જર ટ્રેનનો ગાર્ડ અને ગુડ્સ ટ્રેનનો ડ્રાઈવર પણ સામેલ છે. દુર્ઘટના બાદ રેલવે બોર્ડના ચેરપર્સન જયા વર્મા સિન્હાએ કહ્યું હતું કે માલગાડીના ડ્રાઈવરે સિગ્નલની અવગણના કરી હતી, જેના કારણે આ અકસ્માત થયો હતો. આ અકસ્માત અંગે રેલ્વે સુરક્ષા કમિશનરે ઝીણવટભરી તપાસ હાથ ધરી છે. દુર્ઘટના બાદ તરત જ રેલવેએ છ વરિષ્ઠ અધિકારીઓની એક ટીમ બનાવી, જેને પ્રારંભિક તપાસની જવાબદારી સોંપવામાં આવી. હવે તપાસ સમિતિએ પોતાનો રિપોર્ટ દાખલ કર્યો છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર, પાંચ અધિકારીઓને જાણવા મળ્યું છે કે અકસ્માતમાં માલસામાન ટ્રેનના ડ્રાઈવરે સિગ્નલનું ઉલ્લંઘન કર્યું હતું અને સ્પીડ લિમિટનું પણ ઉલ્લંઘન કર્યું હતું. એક અધિકારીનું કહેવું છે કે ન્યૂ જલપાઈગુડી રેલ્વે ડિવિઝનના ઓપરેશન્સ વિભાગની બેદરકારી છે અને તે રાનીપત્ર અને ચતરહાટ જંક્શનના રૂટને સુરક્ષિત કરવા માટે પૂરતા પગલાં લઈ શક્યા નથી.

તપાસ સમિતિના મોટાભાગના સભ્યોનું માનવું છે કે માલસામાન ટ્રેનના ડ્રાઈવરે નિયમોનું પાલન ન કર્યું અને જોખમી રીતે ઓટોમેટિક સિગ્નલ પાર કર્યું અને ટ્રેનની સ્પીડ પણ નિયમો કરતાં વધુ રાખી, જેના કારણે ટ્રેન વચ્ચે ટક્કર થઈ. બે ટ્રેન આવી. નોંધનીય છે કે દુર્ઘટના બાદ ન્યૂ જલપાઈગુડી ડિવિઝનના ચીફ લોકો ઈન્સ્પેક્ટરે જણાવ્યું હતું કે ૧૭ જૂને સવારે ૫.૫૦ વાગ્યે ઓટોમેટિક અને સેમી-ઓટોમેટિક સિગ્નલ કામ કરી રહ્યાં નથી. આવી સ્થિતિમાં, નિયમો અનુસાર, આખા સેક્શન (રાણીપત્રથી ચતરહાટ જંક્શન)ને સંપૂર્ણ રીતે બ્લોક સિસ્ટમમાં રૂપાંતરિત કરવું જોઈએ અને એક સમયે માત્ર એક જ ટ્રેનને સેક્શન પરથી પસાર થવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ.

તપાસ અહેવાલ મુજબ, કંચનજંગા એક્સપ્રેસ સવારે ૮.૨૭ વાગ્યે રાણીપાત્રા સ્ટેશનથી નીકળી હતી અને સિગ્નલની નિષ્ફળતાને કારણે તેને ટી/એ ૯૧૨ અને ટી ૩૬૯ ફોર્મ આપવામાં આવ્યા હતા.ટી/એ ૯૧૨ ફોર્મ જારી કરવાનો અર્થ એ છે કે ટ્રેન તમામ લાલ સિગ્નલો પાર કરી શકે છે. બીજી તરફ, ફોર્મ ટી ૩૬૯ જારી કરવાનો અર્થ એ છે કે ટ્રેન તરત જ બે સિગ્નલ પાર કરી શકે છે, પરંતુ તેની ઝડપ ૧૫ કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની હોવી જોઈએ. તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ જ સત્તાવાળાએ આ ફોર્મ ગુડ્સ ટ્રેનને જારી કર્યા હતા અને તે પણ સવારે ૮.૪૨ વાગ્યે માત્ર ૧૫ મિનિટના અંતરાલમાં.

અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે કાંચનજંગા એક્સપ્રેસને રોકી દેવામાં આવી હતી અને ખામીયુક્ત સિગ્નલ પર રાહ જોઈ રહી હતી જ્યારે માલ ટ્રેન પાછળથી આવી અને તેને ટક્કર મારી. આ અથડામણમાં માલગાડીના પાંચ ડબ્બા અને ૧૧ બોગીને નુક્સાન થયું છે. જો કે, તપાસ રિપોર્ટમાં કંચનજંગા સાથે અથડાઈ ત્યારે માલગાડીની ઝડપ કેટલી હતી તેનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો નથી.

રેલવે સેટી કમિશનર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી તપાસ મુખ્યત્વે એ વાત પર કેન્દ્રિત છે કે માલસામાન ટ્રેનનો ડ્રાઈવર નિર્ધારિત સ્પીડ લિમિટ કરતાં વધુ કેમ દોડ્યો? એવી આશંકા છે કે ડ્રાઇવરને કંઈક થયું હશે જેના કારણે તેણે તેજીથી માલગાડી ચલાવી હતી, પરંતુ તેનું કારણ હજુ સુધી સ્પષ્ટ થયું નથી. આ અકસ્માતમાં માલગાડીનો કો-ડ્રાઈવર ગંભીર રીતે ઘાયલ થયો હતો અને તેના સાજા થયા બાદ જ તેનું કારણ બહાર આવશે. સહ-ડ્રાઇવર સ્વસ્થ થયા પછી, રેલ્વે સુરક્ષા કમિશનર તેનું નિવેદન નોંધશે.