લોક્સભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ માટે જનાદેશ જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. ૧૮મી લોક્સભાની ચૂંટણીના પરિણામો મંગળવારે જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. કેન્દ્રની સત્તારૂઢ ભાજપને આ ચૂંટણીમાં ૨૪૦ બેઠકો મળી છે. બીજા સ્થાને કોંગ્રેસ છે જેના ૯૯ સાંસદો લોક્સભામાં પહોંચશે. ૨૯૩ બેઠકો સાથે એનડીએ સતત ત્રીજી વખત સરકાર બનાવવા જઈ રહી છે. નવી લોક્સભાની રચનાની તૈયારીઓ વચ્ચે, એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (એડીઆર)એ તમામ ૫૪૩ વિજેતા ઉમેદવારોના એફિડેવિટ્સનું વિશ્લેષણ કર્યું છે જેઓ ૨૦૨૪ માં ચૂંટણી જીતશે.
એડીઆર દ્વારા શેર કરવામાં આવેલા ડેટાના વિશ્લેષણ મુજબ,લોક્સભા ચૂંટણીમાં ૫૪૩ વિજેતા ઉમેદવારોમાંથી ૨૫૧ તેમની વિરુદ્ધ ફોજદારી કેસ નોંધાયેલા છે. આ વિજેતા ઉમેદવારોમાંથી ૧૭૦ સામે ગંભીર ફોજદારી કેસ નોંધાયેલા છે, જેમાં હત્યા, હત્યાનો પ્રયાસ, મહિલાઓ વિરુદ્ધ અપરાધો અને દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ સંબંધિત આરોપો સામેલ છે. ૫૪૩ માંથી ૨૫૧ (૪૬%) વિજેતા ઉમેદવારોએ પોતાની સામે ફોજદારી કેસ જાહેર કર્યા છે. ૧૭૦ (૧૪%) વિજેતા ઉમેદવારોએ પોતાની સામે ગંભીર ફોજદારી કેસ જાહેર કર્યા છે. ૨૭ વિજેતા ઉમેદવારોએ તેમની સામે દોષિત કેસો જાહેર કર્યા છે. ચાર વિજેતા ઉમેદવારોએ પોતાની વિરુદ્ધ હત્યાના કેસ જાહેર કર્યા છે જ્યારે ૨૭ વિજેતા ઉમેદવારોએ પોતાની વિરુદ્ધ હત્યાના પ્રયાસના કેસ જાહેર કર્યા છે. વિજેતા ઉમેદવારો જેમણે મહિલાઓ પર અત્યાચાર સંબંધિત કેસ જાહેર કર્યા છે તેમની સંખ્યા ૧૫ છે. આમાંથી બે વિજેતા ઉમેદવારો સામે બળાત્કાર સંબંધિત કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે.
એડીઆરએ ચૂંટણીમાં વિજેતા ઉમેદવારો દ્વારા જાહેર કરાયેલા ફોજદારી કેસોના પક્ષવાર ડેટા જાહેર કર્યા છે. ભાજપને ૨૪૦ માંથી ૯૪ (૩૯%), કોંગ્રેસને ૯૯ માંથી ૪૯ (૪૯%),સપાને ૩૭ માંથી ૨૧ (૫૭%) ટીએમસી ૨૯ માંથી ૧૩ (૪૫%),ડીએમકેને ૨૨ માંથી ૧૩ (૫૯%) ,ટીડીપીના ૧૬માંથી આઠ (૫૦%) ઉમેદવારો અને શિન્સેનાના સાતમાંથી પાંચ વિજેતા ઉમેદવારોએ પોતાની સામે ફોજદારી કેસ જાહેર કર્યા છે.
૫૪૩માંથી ૯૩% એટલે કે ૫૦૪ વિજેતા ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. ભાજપના સૌથી વધુ ૨૨૭ વિજેતા ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. બીજા ક્રમે કોંગ્રેસ છે જેના ૯૨ વિજેતા ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. ચૂંટણી એફિડેવિટમાં આ ઉમેદવારોએ એક કરોડથી વધુની સંપત્તિ જાહેર કરી છે. લોક્સભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ના દરેક વિજેતા ઉમેદવારની સરેરાશ ૪૬.૩૪ કરોડની સંપત્તિ છે. જો આપણે પક્ષ મુજબના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો ભાજપના ૨૪૦ વિજેતા ઉમેદવારોની સરેરાશ સંપત્તિ ૫૦.૦૪ કરોડ રૂપિયા છે.
આ ચૂંટણીમાં સૌથી વધુ સંપત્તિ જાહેર કરનાર વિજેતા ઉમેદવાર ડૉ. ચંદ્રશેખર પેમ્માસાની છે. આંધ્રપ્રદેશના ગુંટુરથી ટીડીપીના ઉમેદવાર પેમ્માસાનીએ કુલ ૫૭૦૫ કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ જાહેર કરી છે. આ મામલે બીજેપીના કોંડા વિશ્ર્વેશ્ર્વર રેડ્ડી બીજા સ્થાને છે. તેલંગાણાની ચેવેલ્લા સીટ પરથી ચૂંટણી જીતેલા રેડ્ડીએ પોતાના એફિડેવિટમાં ૪૫૬૮ કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ જાહેર કરી છે. ત્રીજા સૌથી અમીર વિજેતા ઉમેદવાર ભાજપના નવીન જિંદાલ છે. કુરુક્ષેત્ર, હરિયાણાથી ભાજપના ઉમેદવાર જિંદાલે કુલ ૧૨૪૧ કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ જાહેર કરી છે. આ મામલામાં કોંગ્રેસના નકુલ નાથ પાંચમા સ્થાને છે.
બીજી તરફ, ત્રણ અપક્ષ વિજેતા ઉમેદવારોએ તેમની સંપત્તિ ૫ લાખથી ૧૧ લાખ રૂપિયાની વચ્ચે જાહેર કરી છે. પશ્ર્ચિમ બંગાળની પુરુલિયા બેઠક પરથી ભાજપના વિજેતા ઉમેદવાર જ્યોતિર્મય સિંહ મહતોએ તેમની સંપત્તિ ૫.૯૫ લાખ રૂપિયા, બંગાળની અરામબાગ બેઠક પરથી વિજેતા ઉમેદવાર મિતાલી બાગ, ૭.૮૪ લાખ અને પ્રિયા સરોજે તેમની સંપત્તિ જાહેર કરી છે. , ઉત્તર પ્રદેશની મછિલિશહર બેઠક પરથી વિજેતા ઉમેદવારે તેની સંપત્તિ ૧૧.૨૫ લાખ રૂપિયા જાહેર કરી છે.
તમામ વિજેતા ઉમેદવારોની શૈક્ષણિક લાયકાત વિશે વાત કરીએ તો, ૧૦૫ (૧૯%) વિજેતા ઉમેદવારોએ ૫ થી ૧૨ માં અભ્યાસ કર્યો છે. ૪૨૦ (૭૭%) વિજેતા ઉમેદવારોએ તેમની શૈક્ષણિક લાયકાત સ્નાતક અને તેથી વધુ તરીકે જાહેર કરી છે. ૧૭ વિજેતા ઉમેદવારો ડિપ્લોમા ધારકો છે. વિજેતા ઉમેદવારે તેની શૈક્ષણિક લાયકાત સાક્ષર તરીકે જાહેર કરી છે. જો આપણે વિજેતા ઉમેદવારોની ઉંમરના ડેટા પર નજર કરીએ તો, ૫૮ (૧૧%) વિજેતા ઉમેદવારોની ઉંમર ૨૫ થી ૪૦ વર્ષની વચ્ચે છે. ૨૮૦ (૫૨%) ઉમેદવારોની ઉંમર ૪૧ થી ૬૦ વર્ષની વચ્ચે છે. ૨૦૪ (૩૮%) વિજેતા ઉમેદવારોની ઉંમર ૬૧ થી ૮૦ વર્ષની વચ્ચે છે. વિજેતા ઉમેદવારે તેની ઉંમર ૮૦ વર્ષથી વધુ હોવાનું જાહેર કર્યું છે. ડેટા અનુસાર, ૫૪૩ વિજેતા ઉમેદવારોમાંથી માત્ર ૭૪ (૧૪%) મહિલાઓ છે. અગાઉ ૨૦૧૯માં ૭૭ વિજેતા ઉમેદવારો મહિલાઓ હતી. ૨૦૧૪ની ચૂંટણીમાં કુલ ૬૨ વિજેતા ઉમેદવારો અને ૨૦૦૯માં ૫૯ મહિલાઓ હતી.