- વિક્ષેપ અથવા હંગામો કરવો એ લોકશાહી નથી: સંસદમાં હંગામા પર ઉપરાષ્ટ્રપતિ
નવીદિલ્હી, મણિપુર હિંસાના મુદ્દે એક સપ્તાહના સૂત્રોચ્ચાર અને વારંવારના વિક્ષેપ પછી, રાજ્યસભામાં આજે અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખર અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સાંસદ ડેરેક ઓ’બ્રાયન વચ્ચે તંગદિલીભરી ચર્ચા જોવા મળી, જેના પગલે ગૃહમાં તંગદિલી છવાઈ ગઈ. અધ્યક્ષે ટીએમસી સાંસદ પર થિયેટ્રિક્સમાં વ્યસ્ત રહેવાની આદત બનાવવાનો આરોપ મૂક્યો, જેનો ઓ’બ્રાયને સખત વિરોધ કર્યો. ઓ’બ્રાયને કહ્યું કે તેઓ ગૃહના નિયમોને ટાંકીને મણિપુર પર ગંભીર ચર્ચાની માંગ કરી રહ્યા છે. રાજ્યસભામાં અધ્યક્ષ અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સાંસદ વચ્ચેની ચર્ચા ત્યારે થઈ જ્યારે જગદીપ ધનખર ગૃહના સભ્યોને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા અને કહ્યું કે ગૃહમાં વારંવાર વિક્ષેપ થવાથી લોકોમાં પરસ્પર સન્માન સમાપ્ત થઈ જાય છે.
અધ્યક્ષે કહ્યું, મને આજે નિયમ ૨૬૭ હેઠળ ૪૭ નોટિસો મળી છે, જેમાં મણિપુરની પ્રવર્તમાન પરિસ્થિતિ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. આ એક એવી પરિસ્થિતિ છે જેનો મેં આખા અઠવાડિયા દરમિયાન સામનો કર્યો છે. મને દરેક જગ્યાએથી ઈનપુટ્સ મળે છે, તે ચિંતાજનક, ખતરનાક ચિંતાઓ દર્શાવે છે. હું ઈચ્છું છું. તેથી, ગૃહને પક્ષપાતી હિતોથી ઉપર ઊઠીને એવી રીતે કાર્ય કરવા અપીલ કરું છું કે જેના માટે હું સંમત છું તે ટૂંકા ગાળાની ચર્ચા થઈ શકે.
જ્યારે સ્પીકર નિયમ ૨૬૭ ના દાખલા તરફ ઈશારો કરી રહ્યા હતા જેમાં ખૂબ જ ટૂંકી સૂચનાઓ આપવામાં આવી હતી અને કહ્યું હતું કે આખો દેશ સંસદની કાર્યવાહી જુએ છે, ત્યારે તેમને ઓ’બ્રાયન દ્વારા અટકાવવામાં આવ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે, અમે તેના વિશે જાણીએ છીએ. તે પછી વસ્તુઓ ઝડપથી વણસી ગઈ, સ્પીકરે ઓ’બ્રાયનને કહ્યું, મારી વાત સાંભળો અને તમારી બેઠક પર બેસી જાઓ. પરંતુ જ્યારે ટીએમસી સાંસદ બોલવાનું ચાલુ રાખ્યું, ત્યારે ધનખરે કહ્યું, શ્રી ડેરેક ઓ’બ્રાયન, તમારી અભિનય તે બની ગઈ છે. એક આદત. તમે દર વખતે ઉઠો છો, તમને લાગે છે કે તે તમારો વિશેષાધિકાર છે. ઉદાહરણ તરીકે તમે ઓછામાં ઓછું કરી શકો તે ખુરશીનો આદર છે. એવું નથી કે જો હું કંઈક કહું તો, ઉઠો અને ડોળ કરો. આના પર ટીએમસી સાંસદે આકરી પ્રતિક્રિયા આપી અને કહ્યું, થિયેટ્રિક્સ? મને થિયેટ્રિક્સ શબ્દ સામે વાંધો છે. હું માત્ર ગૃહના નિયમોને ટાંકી રહ્યો છું. અમે મુદ્દાની ગંભીરતાને ધ્યાનમાં રાખીને નિયમ ૨૬૭ હેઠળ મણિપુરમાં ચૂંટણી કરાવવા જઈ રહ્યા છીએ. ગંભીર ચર્ચા જોઈએ છે, જે એક મોટી કટોકટીની જોગવાઈ છે. ત્યારે ગુસ્સે ભરાયેલા રાજ્યસભાના અધ્યક્ષે ઓ’બ્રાયનને ટેબલ ન મારવા કહ્યું, આ ના કરો. શું આ નાટક નથી? હું નેતાઓને બોલાવીશ. અમે તેને સહન કરી શક્તા નથી. આ પછી ધનખરે ગૃહની કાર્યવાહી સોમવાર સુધી સ્થગિત કરી દીધી, જ્યારે નારાજ દેખાઈ રહેલા સાંસદોએ હાથ હલાવીને બોલવાનું ચાલુ રાખ્યું.
વિપક્ષ નિયમ ૨૬૭ હેઠળ ચર્ચા માટે દબાણ કરી રહ્યું છે, જે રાજ્યસભાના સાંસદને અધ્યક્ષની મંજૂરી સાથે ગૃહના પૂર્વ-નિર્ધારિત કાર્યસૂચિને સ્થગિત કરવાની વિશેષ સત્તા આપે છે. આ નિયમ હેઠળ રજૂ કરાયેલ દરખાસ્તો ભાગ્યે જ સ્વીકારવામાં આવે છે. સંસદીય રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે નિયમ હેઠળ ૧૯૯૦ અને ૨૦૧૬ વચ્ચે માત્ર ૧૧ વખત ચર્ચાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. છેલ્લું ઉદાહરણ ૨૦૧૬ માં હતું, જ્યારે તત્કાલિન સ્પીકર હામિદ અન્સારીએ ચલણના વિમુદ્રીકરણ પર ચર્ચાની મંજૂરી આપી હતી. સરકારે નિયમ ૨૬૭ હેઠળ ચર્ચાનો ઇનકાર કર્યો છે અને નિયમ ૧૭૬ હેઠળ મુદ્દા પર ચર્ચા કરવાની ઓફર કરી છે, જે ટૂંકા ગાળાની ચર્ચાઓને મંજૂરી આપે છે. ઔપચારિક ગતિ કે મતદાન માટે કોઈ જોગવાઈ નથી.