ભારત ગઠબંધન મહારાષ્ટ્રના રાજકીય ચેસબોર્ડ પર તેની પ્રથમ ચાલ કરી છે. વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા કોંગ્રેસ, શિવસેના યુબીટી અને એનસીપી (શરદ) એ મુખ્યમંત્રીના ચહેરા અને સીટ વહેંચણીની ફોર્મ્યુલા નક્કી કરી લીધી છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે મહારાષ્ટ્રમાં ઈન્ડિયા એલાયન્સ તરફથી ઉદ્ધવ ઠાકરે મુખ્યમંત્રીનો ચહેરો હશે. જો કે હજુ સુધી ત્રણેય પક્ષો દ્વારા આ અંગે સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. તાજેતરની લોક્સભા ચૂંટણીમાં સૌથી વધુ બેઠકો પર લડવા છતાં, ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેના ભારતના જોડાણમાં બીજા ક્રમે રહી હતી. એક સમયે શિવસેનાના ગઢ તરીકે ઓળખાતા કોંકણ અને થાણેમાં પાર્ટીનો નાશ થયો હતો.
શિવસેના (યુબીટી)ના આ પ્રદર્શન બાદ ઉદ્ધવના ચહેરાને લઈને સસ્પેન્સ જોવા મળ્યું હતું. એવું પણ કહેવાતું હતું કે ઈન્ડિયા એલાયન્સ ચૂંટણી સીટોના આધારે મુખ્યમંત્રીનો ચહેરો નક્કી કરશે, પરંતુ હવે ચૂંટણી પહેલા ત્રણેય પક્ષો દ્વારા જે પ્રકારના નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા છે તેનાથી મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં અનેક ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે.
મહારાષ્ટ્રમાં ભારતીય ગઠબંધનના ભાગીદારો કોંગ્રેસ, શિવસેના (ઉદ્ધવ) અને એનસીપી (શરદ)ની મેરેથોન બેઠક નવી દિલ્હીમાં યોજાઈ હતી. સૌથી પહેલા ઉદ્ધવ ઠાકરે કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને રાહુલ ગાંધીને મળ્યા હતા. આ પછી ઉદ્ધવ શરદ પવારને મળ્યા હતા. ત્રણેય પક્ષોની બેઠકમાંથી જે બહાર આવ્યું છે તે મુજબ મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મહાવિકાસ અઘાડી તરફથી ઉદ્ધવ ઠાકરે મુખ્ય પ્રધાનપદનો ચહેરો બની શકે છે.
ઉદ્ધવના નામ પર શરદ પવાર અને રાહુલ ગાંધી સહમત છે. બેઠકોની વહેંચણીનું ચિત્ર પણ લગભગ સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કોંગ્રેસ પ્રતિકાત્મક રીતે મહારાષ્ટ્રમાં વધુ સીટો પર ચૂંટણી લડશે. શરદ પવારની પાર્ટી અને શિવસેના યુબીટી સમાન સંખ્યામાં બેઠકો પર લડી શકે છે. સીટ વિતરણ હાઈકમાન્ડ લેવલે જ થશે. ચૂંટણીમાં સંકલન માટે ત્રણેય પક્ષો પાસે સમાન વોર રૂમ હશે. કોંગ્રેસે સાંસદ શશિકાંત સેંથિલને મહારાષ્ટ્રમાં વોર રૂમના પ્રભારી તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે. એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સરકાર બનાવવાની યોજના પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી છે. જો સરકાર બનશે તો કોંગ્રેસ અને શરદ પવારની એનસીપીમાંથી એક-એકને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવવામાં આવશે.મેરેથોન મીટિંગ બાદ ઉદ્ધવ ઠાકરેએ પત્રકારોના સવાલના જવાબમાં કહ્યું- જો મારા સાથીઓને લાગે છે કે મેં સારું કામ કર્યું છે તો તેમને પૂછો કે શું તેઓ મને મુખ્યમંત્રી તરીકે જોવા માગે છે?
મહારાષ્ટ્રમાં ૨૦૧૯માં કોંગ્રેસ, શિવસેના (યુનાઈટેડ) અને એનસીપી (યુનાઈટેડ)એ સાથે મળીને સરકાર બનાવી હતી. શિવસેનાના ઉદ્ધવ ઠાકરેને કોંગ્રેસ અને શરદ પવાર દ્વારા સંયુક્ત રીતે મુખ્યમંત્રી પદ સોંપવામાં આવ્યું હતું. ઉદ્ધવ ઠાકરે પરિવારમાંથી બંધારણીય પદ સંભાળનાર પ્રથમ વ્યક્તિ હતા.
ઉદ્ધવ લગભગ ૩ વર્ષ સુધી રાજ્યના મુખ્યમંત્રી રહ્યા. ૨૦૨૨માં એકનાથ શિંદેના નેતૃત્વમાં શિવસેનામાં બળવો થયો અને ઉદ્ધવને મુખ્યમંત્રી પદ પરથી રાજીનામું આપવું પડ્યું. આ પછી મહારાષ્ટ્રમાં ઉદ્ધવ આ મુદ્દો ભાવનાત્મક રીતે ઉઠાવી રહ્યા છે.તાજેતરની લોક્સભા ચૂંટણીમાં મહાવિકાસ આઘાડીને પણ તેનો ફાયદો થયો હતો. મહાવિકાસ આઘાડીએ લોક્સભાની ૪૮માંથી ૨૯ બેઠકો જીતી હતી. આવી સ્થિતિમાં ગઠબંધન પાર્ટી ઉદ્ધવની મદદથી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં સહાનુભૂતિના મતો લેવા માંગે છે.
ભારતની રણનીતિ ૨૦૨૨ પહેલા રાજકીય સ્થિતિને પુન:સ્થાપિત કરવાના નામે વોટ માંગવાની પણ છે. આ જ કારણ છે કે ઉદ્ધવને સીએમ ચહેરા તરીકે આગળ કરવામાં આવી રહ્યા છે.
કોંગ્રેસ અને શરદ પવારની પાર્ટી પાસે સમગ્ર રાજ્ય સ્તરે ઉદ્ધવ સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે સાર્વત્રિક રીતે સ્વીકૃત નેતા નથી. કોંગ્રેસમાં સમર્થન ધરાવતા ઘણા નેતાઓએ પાર્ટી છોડી દીધી છે. આમાં પૂર્વ સીએમ અશોક ચવ્હાણનું નામ પણ સામેલ છે. હાલમાં પાર્ટીની અંદર હાજર નેતાઓ પોતપોતાના વિસ્તારમાં સીમિત છે.પહેલા અજિત પવાર શરદ પવારની પાર્ટીનો ચહેરો હતા, પરંતુ બળવા પછી અજિત પણ અલગ રસ્તે છે. શરદ પવાર ઉંમરને કારણે રેસમાંથી બહાર છે. તેમની પુત્રી સુપ્રિયા હાલમાં કેન્દ્રીય રાજકારણ કરી રહી છે.
પાર્ટીમાં જયંત પાટીલ અને જિતેન્દ્ર આહવડ એક માત્ર મોટા ચહેરા છે, પરંતુ આ બંનેનો બહુ મોટો આધાર નથી.કોંગ્રેસ અને એનસીપી (શરદ) વચ્ચે સમગ્ર મહારાષ્ટ્રમાં સાર્વત્રિક રીતે સ્વીકૃત નેતાની ગેરહાજરીએ પણ ઉદ્ધવને લીડ આપી છે.કોંગ્રેસ અને શરદ પવાર જૂથે મહારાષ્ટ્રમાં ઉદ્ધવના નેતૃત્વમાં કામ કર્યું છે. બંને પક્ષના દિગ્ગજ નેતાઓ ઉદ્ધવ સરકારમાં મંત્રી હતા. આવી સ્થિતિમાં ઉદ્ધવને ચહેરા તરીકે જાહેર કરવાથી નેતાઓમાં કોઈ અગવડતા સર્જાશે નહીં. બીજી તરફ, એકનાથ શિંદે મુખ્યમંત્રી છે અને ભારત ગઠબંધન સમગ્ર ચૂંટણીને એકનાથ વિરુદ્ધ ઉદ્ધવ બનાવવાની રણનીતિ પર કામ કરી રહ્યું છે.એકનાથનો પ્રભાવ માત્ર થાણે અને કોંકણ વિસ્તારમાં જ છે. ઈન્ડિયા એલાયન્સ સમગ્ર ચૂંટણીને બે નેતાઓ વચ્ચેની હરીફાઈ ગણાવીને સમગ્ર મહારાષ્ટ્રમાં જીત મેળવવાની રણનીતિ પર કામ કરી રહ્યું છે..