નવીદિલ્હી,રાજકીય પક્ષોને ગોપનીય દાન આપતી ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાના ટોચના ત્રણ ખરીદદારોએ કુલ રૂ. ૨,૭૪૪ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા છે. સ્ટીલ કિંગ લક્ષ્મી મિત્તલ ઉપરાંત સુનીલ મિત્તલની ભારતી એરટેલ, અનિલ અગ્રવાલની વેદાંતા લિ., આઈટીસી, મહિન્દ્રા એન્ડ મહિન્દ્રા જેવી કંપનીઓના નામ ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર જાહેર કરવામાં આવેલી વિગતોમાં સામેલ છે.
સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશ પર એસબીઆઇ પાસેથી માહિતી મેળવ્યા પછી, પંચે સુપ્રીમ કોર્ટની ૧૫ માર્ચની સમયમર્યાદાના એક દિવસ પહેલા તેની વેબસાઇટ પર સંપૂર્ણ વિગતો જાહેર કરી. સંપૂર્ણ માહિતી બે ભાગમાં છે. પ્રથમ ભાગમાં, બોન્ડ ખરીદનારાઓના તારીખ મુજબના નામ અને બોન્ડની રકમ નોંધવામાં આવે છે. બીજામાં, બોન્ડ રિડીમ કરનારા પક્ષકારોના તારીખ મુજબના નામ આપવામાં આવ્યા છે. ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા દાન આપનાર લોકોમાં કિરણ મઝુમદાર શો, વરુણ ગુપ્તા, બીકે ગોએક્ધા, જૈનેન્દ્ર શાહ અને મોનિકાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
માહિતી અનુસાર ૧૬,૫૧૮ કરોડના કુલ ૨૮,૦૩૦ ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ વેચાયા,,ભાજપને રૂ. ૬,૫૬૬ કરોડનું દાન મળ્યું હતું,કોંગ્રેસને રૂ. ૧,૧૨૩ કરોડ (માર્ચ ૨૦૧૮ થી જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ સુધીના આંકડા),અજાણી કંપની ફ્યુચર ગેમિંગે રૂ. ૧,૩૬૮ કરોડના મહત્તમ બોન્ડ ખરીદ્યા હતા.
રસપ્રદ તથ્ય એ છે કે ટોપ થ્રીમાં બે એવી કંપનીઓ છે, જેના નામ સામાન્ય લોકોએ ભાગ્યે જ સાંભળ્યા હશે. લુધિયાણાની લોટરી કંપની ફ્યુચર ગેમિંગ એન્ડ હોટેલ સવસે રૂ. ૧,૩૬૮ કરોડના મહત્તમ બોન્ડ ખરીદ્યા છે. આ કંપની ૨૦૨૨ માં ચર્ચામાં આવી હતી, જ્યારે એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે તેના વિવિધ એકમોની રૂ. ૪૦૯ કરોડની સંપત્તિ જપ્ત કરી હતી. હૈદરાબાદના મેઘા એન્જિનિયરિંગ એન્ડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરે ૯૬૬ કરોડ રૂપિયાનું દાન આપ્યું છે. ત્રીજા નંબરે મુંબઈ સ્થિત કંપની ક્વિક સપ્લાય ચેઈન છે, જેણે રૂ. ૪૧૦ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા. ટોચની દસ કંપનીઓમાં વેદાંત, હલ્દિયા એનર્જી, ભારતી એરટેલ, એસ્સેલ માઇનિંગ, વેસ્ટર્ન યુપી પાવર ટ્રાન્સમિશન, કેવેન્ટર ફૂડપાર્ક ઇન્ફ્રા અને મદનલાલ લિ.નો સમાવેશ થાય છે. ના નામો છે.
દેશના ટોચના ૧૦ ચૂંટણી દાતાઓમાં ફ્યુચર ગેમિંગ અને હોટેલ સવસ ૧,૩૬૮,મેઘાએન્જિનિયરિંગ એન્ડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર- ૯૬૬,ક્વિક સપ્લાય ચેઈન- ૪૧૦,વેદાંત લિ.- ૩૯૮,હલ્દિયા એનર્જી લિ.- ૩૭૭,ભારતી ગ્રુપ- ૨૪૭,એસ્સેલ માઇનિંગ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ- ૨૨૪,વેસ્ટર્ન યુપી પાવર ટ્રાન્સમિશન- ૨૨૦,મદનલાલ લિ.- ૧૮૫ (કરોડોમાં રકમ)
મોટા બોન્ડ ખરીદનારાઓમાં સ્પાઇસજેટ, ઇન્ડિગો, ગ્રાસિમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ, મેઘા એન્જિનિયરિંગ, પિરામલ એન્ટરપ્રાઇઝ, ટોરેન્ટ પાવર, ભારતી એરટેલ, ડીએલએફ કોમર્શિયલ ડેવલપર્સ, વેદાંત લિમિટેડ, એપોલો ટાયર્સ, એડલવાઇસ, પીવીઆરનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય કેવેન્ટર, સુલા વાઈન, વેલસ્પન, સન ફાર્મા, વર્ધમાન ટેક્સટાઈલ, જિંદાલ ગ્રૂપ, ફિલિપ્સ કાર્બન બ્લેક લિમિટેડ, સીએટી ટાયર્સ, ડૉ. રેડ્ડીઝ લેબોરેટરીઝ, આઈટીસી, કેપી એન્ટરપ્રાઈઝ, સિપ્લા અને અલ્ટ્રાટેક સિમેન્ટે પણ મોટી માત્રામાં બોન્ડ ખરીદ્યા હતા.
જે મુખ્ય પક્ષોએ બોન્ડને રિડીમ કર્યું છે તેમાં ભાજપ, કોંગ્રેસ, એઆઇએડીએમકે,બીઆરએસ શિવસેના,વાયએસઆર કોંગ્રેસ, ડીએમકે જેડીએસ એનસીપી તૃણમૂલ કોંગ્રેસ, જેડીયુ રાજદ આપ સમાજવાદી પાર્ટી છે. આ ઉપરાંત જમ્મુ અને કાશ્મીર નેશનલ કોન્ફરન્સ, બીજેડી, ગોવા ફોરવર્ડ પાર્ટી, મહારાષ્ટ્રવાદી ગોમંતક પાર્ટી, સિક્કિમ ક્રાંતિકારી મોરચા, જેએમએમ, સિક્કિમ ડેમોક્રેટિક ફ્રન્ટ અને જનસેના પાર્ટી પણ સામેલ છે. કયા પક્ષ દ્વારા કયા બોન્ડને રોકડ કરવામાં આવ્યા છે તેની સંપૂર્ણ વિગતો નથી. તેથી કોણે કઈ પાર્ટીને દાન આપ્યું તે કહી શકાય નહીં. ૫ જાન્યુઆરી અને ૧૦ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૨ ની વચ્ચે, કોંગ્રેસ, ભાજપ, શિવસેના, તૃણમૂલ, લગભગ તમામ પક્ષોએ ચૂંટણી બોન્ડ્સ રોક્યા છે. એ ચોક્કસપણે સાચું છે કે ભાજપે સૌથી મોટી રકમ રોકાવી છે. પરંતુ એ કોઈ છુપી હકીક્ત નથી કે ભાજપને ચૂંટણી બોન્ડ યોજનામાં સૌથી વધુ ૮૦ ટકા દાન મળ્યું છે.
ગાઝિયાબાદ સ્થિત યશોદા સુપર સ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલે ૧૬૨ બોન્ડ ખરીદ્યા હતા, જેમાં મોટાભાગની કિંમત ૧ કરોડ રૂપિયા હતી. જ્યારે બજાજ ઓટોએ રૂ. ૧૮ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા, બજાજ ફાઇનાન્સે રૂ. ૨૦ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા, ઇન્ડિગોની ત્રણ કંપનીઓએ રૂ. ૩૬ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા, સ્પાઇસજેટે રૂ. ૬૫ લાખ અને ઇન્ડિગોના રાહુલ ભાટિયાએ રૂ. ૨૦ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા. મુંબઈ સ્થિત ક્વિક સપ્લાય ચેઈન પ્રાઈવેટ લિમિટેડે રૂ. ૪૧૦ કરોડના બોન્ડ અને હલ્દિયા એનર્જીએ રૂ. ૩૭૭ કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા. જ્યારે મોટાભાગના બોન્ડ રાજકીય પક્ષોના નામે જારી કરવામાં આવ્યા છે, કોંગ્રેસ અને સમાજવાદી પાર્ટીને આપવામાં આવેલ દાન અનુક્રમે ‘પ્રમુખ, ઓલ ઈન્ડિયા કોંગ્રેસ કમિટી’ અને ‘પ્રેસિડેન્ટ સમાજવાદી પાર્ટી’ના નામે કરવામાં આવ્યા હતા.