નવીદિલ્હી, છેલ્લા ચાર વર્ષમાં દેશમાં ૩૦૦થી વધુ ભૂકંપ આવ્યા છે. ૨૦૨૦થી નવેમ્બર ૨૦૨૩ સુધીમાં કુલ ૩૧૦ ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા છે. આ ડેટા કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. આ વર્ષે એટલે કે ૨૦૨૩માં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. આ વર્ષે પૃથ્વી ૧૨૪ વખત ધ્રૂજી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન આવેલા ધરતીકંપોની તીવ્રતા અલગ-અલગ હતી.
સરકારી ડેટા અનુસાર, ૨૦૨૩માં ૧૨૪ વખત ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. ૯૭ ભૂકંપની તીવ્રતા ૩.૦ થી ૩.૯ ની વચ્ચે હતી. તે જ સમયે, ૪.૦ થી ૪.૯ તીવ્રતાના આંચકા ૨૧ વખત અનુભવાયા હતા. ચાર વખત ભૂકંપની તીવ્રતા ૫.૦ થી ૫.૯ ની વચ્ચે હતી જ્યારે બે વખત જોરદાર આંચકા અનુભવાયા હતા. તેની તીવ્રતા ૬.૦ થી ૬.૯ ની વચ્ચે હતી. મતલબ કે છેલ્લા ચાર વર્ષમાં સૌથી વધુ ભૂકંપ આ વર્ષે આવ્યા છે.
ડેટામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ૨૦૨૩માં ભૂકંપની ગતિવિધિઓમાં ઘણો વધારો થયો છે. તેનું મુખ્ય કારણ પશ્ર્ચિમ નેપાળમાં અલ્મોરા ફોલ્ટનું સક્રિયકરણ છે. આ પ્રવૃત્તિને કારણે ૨૪ જાન્યુઆરી ૨૦૨૩ના રોજ ૫.૮ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવ્યો હતો. ૩ ઓક્ટોબર અને ૩ નવેમ્બર ૨૦૨૩ના રોજ ભૂકંપના તીવ્ર આંચકા અનુભવાયા હતા. ૩ ઓક્ટોબરે આવેલા ભૂકંપની તીવ્રતા ૬.૨ હતી જ્યારે નવેમ્બરમાં આવેલા ભૂકંપની તીવ્રતા ૬.૪ હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે બે વિશાળ ટેક્ટોનિક પ્લેટની સરહદ પર સ્થિત હોવાને કારણે, ઉત્તર ભારતથી ઉત્તર-પૂર્વ ભારત સુધી વિસ્તરેલા હિમાલયના ક્ષેત્રમાં વારંવાર ભૂકંપ આવે છે. આ પ્લેટોના અથડામણથી ભારત અને નેપાળ બંનેમાં ભૂકંપ આવે છે. નેપાળ અને હિમાલયના ક્ષેત્રમાં જ્યારે પણ ભૂકંપ આવે છે ત્યારે દિલ્હી અને ઉત્તર ભારતને તેનો સામનો કરવો પડે છે.