બીજીંગ, ચીન વિરુદ્ધ મોટું પગલું ભરતા અમેરિકાએ એક કાર્યકારી આદેશ જારી કર્યો છે. આ આદેશ હેઠળ ચીનની કોમ્પ્યુટર ચિપ્સ જેવી સંવેદનશીલ ટેક્નોલોજીમાં અમેરિકાના રોકાણ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. આ બહુપ્રતિક્ષિત નિર્ણય હેઠળ, યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરીને ચીનના ત્રણ ક્ષેત્રોમાં યુએસ રોકાણ પર પ્રતિબંધ અથવા મર્યાદિત કરવાની સત્તા આપવામાં આવી છે. આ ત્રણ સેક્ટર સેમિકન્ડક્ટર અને માઈક્રોઈલેક્ટ્રોનિક્સ, ક્વોન્ટમ ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને ખાસ પ્રકારની આર્ટિફિશ્યલ ઈન્ટેલિજન્સ છે.
આ ઓર્ડર ચીન દ્વારા વિકસિત કરવામાં આવી રહેલી ટેક્નોલોજીને વિક્સાવવામાં મદદ કરવા માટે યુએસ રોકાણ અને કુશળતાને અવરોધે છે, જેથી ચીન તેની સેનાને આધુનિક બનાવવા માટે આ સંવેદનશીલ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ ન કરી શકે. આ આદેશ હેઠળ યુએસ પ્રાઈવેટ ઈક્વિટી, વેન્ચર કેપિટલ, જોઈન્ટ વેન્ચર અને ગ્રીનફિલ્ડ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ ચીનની સંવેદનશીલ ટેક્નોલોજી સાથે સંબંધિત કંપનીઓમાં રોકાણ કરી શકશે નહીં. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને કોંગ્રેસને એક પત્રમાં જણાવ્યું છે કે ચીન જેવા દેશો સંવેદનશીલ ટેકનોલોજી અને તેના ઉત્પાદનોના વિકાસને રોકવા માટે રાષ્ટ્રીય કટોકટી જાહેર કરી રહ્યા છે. આ તકનીકો મહત્વપૂર્ણ સૈન્ય, ગુપ્તચર સર્વેલન્સ અને સાયબર ક્ષમતાઓ સાથે જોડાયેલી છે.
આ દિવસોમાં ઘણી ચીની કંપનીઓ આવા સોફ્ટવેર ડિઝાઇન કરવા પર કામ કરી રહી છે, જેની મદદથી કોમ્પ્યુટર ચિપ્સ અને અન્ય ટૂલ્સ બનાવી શકાય છે. અમેરિકી સરકારના આ આદેશથી આ કંપનીઓમાં અમેરિકી રોકાણ પર અંકુશ આવશે. જણાવી દઈએ કે હાલમાં અમેરિકા, જાપાન અને નેધરલેન્ડ જેવા દેશો સેમિકન્ડક્ટર અથવા કોમ્પ્યુટર ચિપના મોટા ઉત્પાદકો છે, પરંતુ સેમિકન્ડક્ટરના વ્યૂહાત્મક મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને ચીન પણ આ ટેક્નોલોજીને સ્થાનિક સ્તરે વિક્સાવવા પર કામ કરી રહ્યું છે.
અમેરિકી ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના વરિષ્ઠ ધારાસભ્ય ચક શૂમરે કહ્યું કે લાંબા સમયથી ચીનની સૈન્ય અમેરિકન પૈસાથી મજબૂત બની રહી છે. આજે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે ચીની સૈન્યના આધુનિકીકરણમાં અમેરિકન નાણાંના રોકાણને રોકવા માટે પ્રથમ વ્યૂહાત્મક પગલું લીધું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે આ ઓર્ડરથી ભવિષ્યમાં ચીનની સંવેદનશીલ ટેક્નોલોજીમાં રોકાણ જ બંધ થશે, પરંતુ જેઓ પહેલાથી રોકાણ કરી ચૂક્યા છે તેમને તેની કોઈ અસર નહીં થાય. જો કે, આ રોકાણની વિગતવાર માહિતી યુએસ સરકાર માંગી શકે છે.
માનવામાં આવે છે કે અમેરિકાના આ નવા આદેશથી ચીન સાથેના સંબંધો વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. અમેરિકામાં ચીની એમ્બેસીએ પણ આ આદેશને લઈને નિરાશા વ્યક્ત કરી છે. જો કે ચીનના વાંધાઓ પર અમેરિકાએ કહ્યું છે કે આ આદેશ માત્ર તેની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને જારી કરવામાં આવ્યો છે, પરંતુ તેનાથી બંને દેશોની એકબીજા પરની આર્થિક નિર્ભરતાને અસર નહીં થાય. બીજી તરફ અમેરિકન વિપક્ષી પાર્ટી રિપબ્લિકન પાર્ટીએ એક નિવેદન જારી કરીને આ આદેશમાં ઘણી ખામીઓ દર્શાવી છે અને આ આદેશને માત્ર ભવિષ્યના રોકાણ પર લાગુ કરવા પર નારાજગી વ્યક્ત કરી છે.
જો કે હવે અમેરિકી સરકારે આ આદેશ જારી કર્યો છે, પરંતુ એક સમયે અમેરિકન રોકાણ મોટાભાગે ચીનની કંપનીઓમાં જ થતું હતું, પરંતુ હવે તેમાં ભારે ઘટાડો થયો છે. રિપોર્ટ્સ અનુસાર, વર્ષ ૨૦૨૧માં ચીનની કંપનીઓમાં યુએસ વેન્ચર કેપિટલ રોકાણ લગભગ ૩૨ બિલિયન હતું, જે હવે ઘટીને લગભગ ૯ બિલિયન થઈ ગયું છે. આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં ચીનની ટેક કંપનીઓમાં માત્ર ૧.૨ બિલિયન અમેરિકન વેન્ચર કેપિટલમાં ગયા છે.