બ્રિટાનિયા બિસ્કિટના પેકેટ વેચવા બદલ ગ્રાહકને ૬૦,૦૦૦ નું વળતર ચૂકવવાનો આદેશ

ત્રિશૂલ, કેરળના ત્રિશૂલમાં જિલ્લા ગ્રાહક તકરાર નિવારણ આયોગે બ્રિટાનિયા ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અને એક બેકરીને બિસ્કિટ પેકેટ વેચવા બદલ ગ્રાહકને ૬૦,૦૦૦ નું વળતર ચૂકવવાનો આદેશ આપ્યો હતો, જેનું વજન ૩૦૦ ગ્રામના દાવા કરતા ૫૨ ગ્રામ ઓછું હતું.અયક્ષ સીટી સાબુ અને સભ્યો શ્રીજા એસ અને રામ મોહન આરની બેન્ચે શોધી કાઢ્યું હતું કે બિસ્કિટના પેકેટનું વજન પેકેટ પર લખેલા ૩૦૦ ગ્રામના ઘોષિત જથ્થા કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછું હતું.

ખંડપીઠે, ૨૬ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૩ ના રોજના તેના આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે, “તે સ્વયંસિદ્ધ છે કે ર્સ્ં૧ પેકેજમાં બિસ્કિટના ચોખ્ખા વજનમાં મોટો ઘટાડો છે, જથ્થાના સંદર્ભમાં વધુ ચોક્કસ થવા માટે, ચોખ્ખા વજનમાં ઘટાડો એમઓ૧ પેકેજ ૫૨ગ્રામ (૩૦૦- ૨૪૮) છે.”એક જ્યોર્જ થૈટીલ (ફરિયાદી)ની ફરિયાદ પર આ ઓર્ડર આપવામાં આવ્યો હતો, જેણે બ્રિટાનિયા દ્વારા ઉત્પાદિત “બ્રિટાનિયા ન્યુટ્રી ચોઇસ થિન એરો રૂટ બિસ્કિટ” ના બે પેકેટ ૪૦ માં ખરીદ્યા હતા.

તેણે ચુકીરી રોયલ બેકરીમાંથી બિસ્કીટ ખરીદ્યા હતા કે દરેક બિસ્કીટનું વજન ૩૦૦ ગ્રામ હતું, જે ઉત્પાદક દ્વારા પેકેજિંગ પર છાપવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ તેમના આશ્ર્ચર્ય વચ્ચે, પેકેટનું વજન અનુક્રમે ૨૬૮ ગ્રામ અને ૨૪૮ ગ્રામ હોવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો.જ્યોર્જે લીગલ મેટ્રોલોજી, ત્રિશૂલના લાઈંગ સ્ક્વોડના સહાયક નિયંત્રક સમક્ષ ફરિયાદ નોંધાવી, જેમણે પાછળથી વજનમાં ઘટાડાની ચકાસણી કરી અને પુષ્ટિ કરી. કમિશને અવલોકન કર્યું કે નોટિસ આપવામાં આવ્યા પછી પણ, બ્રિટાનિયા અને બેકરી (વિરોધી પક્ષો) બંને જિલ્લા કમિશન સમક્ષ તેમના લેખિત નિવેદનો દાખલ કરવામાં નિષ્ફળ ગયા.

કમિશને તેમની સામે એક્સાથે કાર્યવાહી કરી અને કાર્યવાહી દરમિયાન જાણવા મળ્યું કે બંને પક્ષોએ શોષણ, છેતરપિંડી અથવા કોઈપણ પ્રકારની અન્યાયી વેપાર પ્રથા વિના જીવન જીવવાના ગ્રાહકના અધિકારનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે.ગ્રાહક ફોરમે જણાવ્યું હતું કે, “દોષિત ઉત્પાદક અથવા વેપારી તરફથી આ પ્રકારનું ભ્રામક કૃત્ય ઉપભોક્તાનું ગૌરવ અને શોષણ અથવા છેતરપિંડી અથવા કોઈપણ પ્રકારની અયોગ્ય વેપાર પ્રથાથી મુક્ત જીવન જીવવાના તેમના અધિકારને જોખમમાં મૂકવા સમાન છે.”

તેમાં જણાવ્યું હતું કે ઉત્પાદક અને વિક્રેતા બંનેની ક્રિયાઓ અયોગ્ય વેપાર પ્રથાઓ છે અને ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ અને કાયદાકીય મેટ્રોલોજી એક્ટ ૨૦૦૯ની કલમ ૩૦ (માનક વજન અથવા માપના ઉલ્લંઘનમાં વ્યવહારો માટે દંડ)નું ઉલ્લંઘન છે.તેથી, કમિશને ફરિયાદીને થયેલા નુક્સાન માટે વળતર તરીકે ૫૦,૦૦૦ અને તેમના દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલા મુકદ્દમાના ખર્ચ માટે ૧૦,૦૦૦ ની રકમ ચૂકવવા વિરોધી પક્ષોને નિર્દેશ આપ્યો.

કટ્રોલર ઓફ લીગલ મેટ્રોલોજી, કેરળને રાજ્યવાર તપાસ કરવા અને ઉત્પાદન/પેકેજ આઇટમના ચોખ્ખા જથ્થાનું પાલન સુનિશ્ર્ચિત કરવા પગલાં લેવા સૂચનાઓ પણ જારી કરવામાં આવી હતી.અરજદારનું પ્રતિનિધિત્વ એડવોકેટ એડી બેની દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.