- રાજ્યસભામાં રાષ્ટ્રપતિના અભિભાષણ પર આભાર પ્રસ્તાવ પર પીએમ મોદીના ભાષણના વોકઆઉટમાં બીજેડી પણ સામેલ હતી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને દેશમાં સતત ત્રીજી વખત સત્તાની બાગડોર મળી હોવા છતાં ૨૦૨૪ના ચૂંટણી પરિણામોએ સંસદની તસવીર બદલી નાખી છે. અત્યાર સુધી નવીન પટનાયકની પાર્ટી બીજેડી સંસદના ઉપલા ગૃહમાં ભાજપ અને મોદી સરકાર માટે મુશ્કેલીનિવારક બની રહી છે. સંસદમાં, પછી ભલે તે કોઈ બિલ પર વોટિંગ હોય કે પછી કોઈપણ મુદ્દા પર સમર્થન હોય. અત્યાર સુધી મોદી સરકારને દરેક પગલા પર સાથ આપનાર બીજદ હવે વિપક્ષ સાથે ઉભો જોવા મળી રહ્યો છે.રાજ્યસભામાં રાષ્ટ્રપતિના અભિભાષણ પર આભાર પ્રસ્તાવ પર પીએમ મોદીના ભાષણના વોકઆઉટમાં બીજેડી પણ સામેલ હતી જ્યારે ભારત ગઠબંધન વોકઆઉટ કર્યું હતું. આવા સંજોગોમાં બીજેડીના બદલાયેલા રાજકીય વલણને કારણે ભાજપનું ટેન્શન વધશે?
દેશમાં નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં સરકાર બની ત્યારથી બીજેડી દરેક પગલા પર બીજેપીના નેતૃત્વમાં એનડીએ સાથે ઉભી જોવા મળી રહી છે. બીજેડી ૨૦૧૪થી લઈને ૨૦૨૪ની ચૂંટણી સુધી દરેક પ્રસંગે ભાજપને સમર્થન આપી રહી છે. કલમ ૩૭૦ નાબૂદ કરવાના બિલ, ટ્રિપલ તલાકને ગેરકાયદેસર બનાવવાનું બિલ અને નાગરિક્તા સંશોધન બિલ સહિત ઘણા મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગોએ બીજેડી સંસદમાં મોદી સરકારની સાથે છે. જ્યારે પણ લોક્સભામાં વિપક્ષે મોદી સરકાર સામે અવિશ્ર્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે નવીન પટનાયકની બીજેડી મુશ્કેલી નિવારક બની હતી.
લોક્સભામાં ૨૦૧૪થી ૨૦૨૪ સુધી ભાજપ દરેક બિલને પોતાની રીતે પાસ કરાવતી હતી, કારણ કે તેની પાસે બહુમતીનો આંકડો હતો. રાજ્યસભામાં બહુમતના અભાવને કારણે બીજેડી અને વાયએસઆર કોંગ્રેસ જેવી પાર્ટીઓ મોદી સરકારને સમર્થન આપી રહી છે. આ બંને પક્ષોનું સમર્થન મેળવીને તે રાજ્યસભાની અડચણને પણ પાર કરી શકી હતી. ૨૦૨૪ની લોક્સભા ચૂંટણી બાદ પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ છે. ઓડિશામાં સત્તા ગુમાવ્યા અને લોક્સભા ચૂંટણીમાં કારમી હાર બાદ નવીન પટનાયકની રાજનીતિ બદલાઈ ગઈ છે. ચૂંટણી પરિણામો પછી જ પટનાયકે સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે બીજેડી હવે વિપક્ષની ભૂમિકા ભજવશે, જેની ઝલક બુધવારે રાજ્યસભામાં જોવા મળી હતી.
જ્યારે પીએમ મોદી રાજ્યસભામાં રાષ્ટ્રપતિના અભિભાષણનો જવાબ આપી રહ્યા હતા ત્યારે બીજેડીના સાંસદો વિપક્ષની સાથે ઉભા હતા. રાજ્યસભામાં પીએમ મોદીના ભાષણ દરમિયાન વિપક્ષી સાંસદો સૂત્રોચ્ચાર કરી રહ્યા હતા અને બીજેડી નેતા સસ્મિત પાત્રાના નેતૃત્વમાં તેમની પાર્ટીના નેતાઓ પણ હાજર હતા. વિપક્ષની સાથે બીજેડી સાંસદો પણ રાજ્યસભામાં સૂત્રોચ્ચાર કરી રહ્યા હતા. પીએમ મોદીના ભાષણ દરમિયાન જ્યારે ઈન્ડિયા એલાયન્સ પાર્ટીઓએ વોકઆઉટ કર્યું ત્યારે બીજેડી સાંસદો તેમની વચ્ચે હતા.
એક અઠવાડિયામાં બીજેડીના સાંસદોએ રાજ્યસભામાંથી વોકઆઉટ કર્યું હોય તેવી આ બીજી ઘટના હતી. દ્ગઈઈ્ જેવી પરીક્ષાઓમાં પેપર લીક અને હેરાફેરી પર ચર્ચાની માંગ કરવા માટે બીજેડી સાંસદો પણ ૨૮ જૂને ગૃહમાં વિરોધ પક્ષના ભારત ગઠબંધનમાં જોડાયા હતા.બીજેડીનું બદલાયેલું રાજકીય વલણ અને મોદી સરકાર સામે પક્ષની નવી આક્રમક્તાને ૨૦૨૪ની ચૂંટણીમાં નિષ્ફળતા પછી લોકોનો વિશ્ર્વાસ પાછો મેળવવાની ઇરાદાપૂર્વકની વ્યૂહરચનાનો ભાગ માનવામાં આવે છે.
બીજેડી વિપક્ષની ભૂમિકા ભજવીને પોતાની છબી સુધારવાની કોશિશ કરી રહી છે, જેના કારણે ભારત ગઠબંધન સાથે આગળ વધી રહ્યું હોવાનું જણાય છે. જો કે, બીજેડી સુપ્રીમો અને પૂર્વ સીએમ પટનાયકે તેમની પાર્ટીના રાજ્યસભાના સાંસદો સાથેની બેઠકમાં કહ્યું હતું કે પાર્ટી ઓડિશાના હિતોની રક્ષા માટે તમામ શક્ય પ્રયાસો કરશે. પટનાયકે સ્પષ્ટ કહ્યું હતું કે હવે ભાજપને કોઈ સમર્થન નથી, માત્ર વિરોધ છે. બીજેડી સાંસદોએ રાજ્યસભામાં વિપક્ષની સાથે વોકઆઉટ કરીને પોતાનો સંકેત આપ્યો છે.નવીન પટનાયકની બીજેડીમાં રાજકીય ફેરફારો એટલા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે હાલમાં રાજ્યસભામાં તેમની પાસે ૯ સભ્યો છે. રાજ્યસભામાં ભાજપ પાસે હજુ પણ બહુમતી નથી. આવી સ્થિતિમાં રાજ્યસભામાં બિલ પાસ કરાવવા માટે ભાજપે સાથી પક્ષો અને અન્ય પક્ષો પર આધાર રાખવો પડશે.
૨૦૧૪ થી ૨૦૨૪ સુધી, બીજેડી દરેક મહત્વપૂર્ણ અવસર પર મોદી સરકારને સમર્થન આપી રહી છે, જેના કારણે કોઈપણ બિલ પસાર કરવું સરળ બન્યું છે. પરંતુ હવે બીજેડીના બદલાયેલા વલણને કારણે ઉપલા ગૃહમાં ભાજપની ચિંતા વધી ગઈ છે. રાજ્યસભામાં હાલમાં ૨૪૫ સાંસદો છે. આવી સ્થિતિમાં રાજ્યસભામાં કોઈપણ બિલ પસાર કરવા માટે સરકારને ૧૨૩ સભ્યોના સમર્થનની જરૂર પડશે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપની આગેવાની હેઠળના એનડીએ પાસે રાજ્યસભાના ૧૧૪ સાંસદો છે