અમેરિકાએ કહ્યું છે કે તે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ’સીધી વાતચીત’ ઈચ્છે છે. યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે ગુરુવારે કહ્યું કે અમે ઇચ્છીએ છીએ કે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વાતચીતનો અવકાશ, ગતિ અને પાત્ર તેમની શરતો પર હોય, અમારી નહીં.
વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે, અમેરિકા બંને દેશો સાથેના તેના સંબંધોને મહત્વ આપે છે. અન્ય એક પ્રશ્ર્નના જવાબમાં મેથ્યુ મિલરે કહ્યું હતું કે, પ્રાદેશિક ખતરાનો સામનો કરવા માટે અમેરિકા અને પાકિસ્તાન બંનેનું એક સમાન લક્ષ્ય છે.
મેથ્યુ મિલરે કહ્યું, “અમે સુરક્ષા મુદ્દાઓ પર ઉચ્ચ સ્તરીય આતંકવાદ વિરોધી સંવાદ દ્વારા પાકિસ્તાન સાથે જોડાયેલા છીએ. અમે આતંકવાદ વિરુદ્ધ અભિયાન પર પાકિસ્તાની નેતાઓ સાથે નિયમિત રીતે વાતચીત કરી રહ્યા છીએ. તેના દ્વારા અમે પ્રાદેશિક સુરક્ષા પર વિગતવાર ચર્ચા કરવાનું ચાલુ રાખીશું.
તાજેતરના મહિનાઓમાં એવા સંકેતો મળ્યા છે કે પાકિસ્તાને ભારત સાથે વેપાર સંબંધો પુન:સ્થાપિત કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી છે. ઓગસ્ટ ૨૦૧૯માં જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ ૩૭૦ હટાવ્યા બાદ પાકિસ્તાને ભારત સાથેનો વેપાર એક્તરફી બંધ કરી દીધો હતો.
એપ્રિલમાં પાકિસ્તાનના રક્ષા મંત્રી ખ્વાજા આસિફે આશા વ્યક્ત કરી હતી કે ભારતમાં લોક્સભાની ચૂંટણી બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો સુધરશે. અગાઉ ૨૩ માર્ચે પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી ઈશાક ડારે કહ્યું હતું કે, પાકિસ્તાનનો વેપારી સમુદાય ભારત સાથે વેપાર પુન:સ્થાપિત કરવા માંગે છે. સરકાર આ મામલે સંબંધિત લોકોની સલાહ લઈને તમામ પ્રસ્તાવોની સમીક્ષા કર્યા બાદ નિર્ણય લેશે.
જોકે, પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મુમતાઝ ઝહરા બલોચે ભારત સાથે વેપાર શરૂ કરવાની શક્યતાને નકારી કાઢી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે ૨૦૧૯માં ભારતે જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી ગેરકાયદેસર રીતે કલમ ૩૭૦ હટાવી દીધી હતી. ત્યારથી ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે કોઈ વેપારી સંબંધો નથી અને પાકિસ્તાન આજે પણ પોતાનું વલણ જાળવી રાખે છે. ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪માં ભારત સરકારે કહ્યું હતું કે પાકિસ્તાન સાથે હજુ પણ અમુક વેપાર થઈ રહ્યો છે. આ દરિયાઈ માર્ગો દ્વારા થઈ રહ્યું છે. પાડોશી દેશે એક્તરફી રીતે માત્ર જમીન સરહદ દ્વારા આયાત-નિકાસ બંધ કરી દીધી હતી.
વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ રાજ્ય મંત્રી અનુપ્રિયા પટેલે લોક્સભામાં કહ્યું હતું કે, પહેલા વેપાર અટારી-વાઘા બોર્ડર અને કરાચી બંદરથી થતો હતો. હવે જમીન માર્ગે કોઈ વેપાર થતો નથી, પરંતુ અમુક વેપાર સમુદ્ર અને હવાઈ માર્ગે થઈ રહ્યો છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે પાકિસ્તાન અન્ય એશિયાઈ દેશો મારફતે ભારતીય સામાન ખરીદી રહ્યું છે.
ભારતની કેન્દ્ર સરકારે ૫ ઓગસ્ટ ૨૦૧૯ના રોજ જમ્મુ અને કાશ્મીરમાંથી કલમ ૩૭૦ હટાવી દીધી હતી. આ કલમ હેઠળ જમ્મુ-કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. તેને નાબૂદ કર્યા બાદ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો વણસી ગયા હતા. તે સમયે પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાન હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં કલમ ૩૭૦ પુન:સ્થાપિત નહીં થાય ત્યાં સુધી ભારત સાથે કોઈ વાતચીત નહીં થાય.
અહીં ભારતે એમ પણ કહ્યું હતું કે, જ્યાં સુધી આતંકવાદીઓ વિરુદ્ધ કાર્યવાહી નહીં થાય ત્યાં સુધી વાતચીતનો સવાલ જ નથી. ત્યારથી લઈને ચાર વર્ષ પછી ૫મી ઓગસ્ટે પાકિસ્તાન દેશભરમાં ભારત વિરુદ્ધ વિરોધ પ્રદર્શનનું આયોજન કરે છે.