- મહેન્દ્રગિરી ભારતીય નૌકાદળને તેની તાકાત વધારવા અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં પડકારોનો સામનો કરવામાં મદદ કરશે.
મુંબઈ,વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ જગદીપ ધનખર ૧ સપ્ટેમ્બરે મુંબઈમાં મઝાગોન ડોક શિપબિલ્ડર્સ લિમિટેડ દ્વારા બનાવવામાં આવી રહેલા પ્રોજેક્ટ-૧૭ આલ્ફાના ચોથા સ્ટીલ્થ ફ્રિગેટ ’મહેન્દ્રગિરી’ને લોન્ચ કરશે. એમડીએલ દ્વારા બનાવવામાં આવી રહેલું ચોથું અને અંતિમ નીલગીરી વર્ગનું જહાજ, ‘મહેન્દ્રગિરી’ ભારતીય નૌકાદળના બ્યુરો ઑફ નેવલ ડિઝાઇન દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. તે અદ્યતન અત્યાધુનિક શસ્ત્રો, સેન્સર, સંચાર સુવિધાઓ અને અન્ય સિસ્ટમોથી સજ્જ છે. ભારતીય સુરક્ષા કાફલામાં તેના સમાવેશથી ચીન અને પાકિસ્તાનની ઊંઘ હરામ થઈ ગઈ છે. પી-૧૭ આલ્ફા ક્લાસનું પ્રથમ જહાજ સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૯માં ‘નીલગિરી’માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને ૨૦૨૪ના મધ્યમાં દરિયાઈ પરીક્ષણો શરૂ થવાની ધારણા છે. આ જ વર્ગનું બીજું જહાજ ‘ઉદયગિરી’ મે ૨૦૨૨ માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને ૨૦૨૪ ના અંતમાં સમુદ્ર પરીક્ષણોમાંથી પસાર થવાનું છે. ત્રીજું જહાજ ‘તારાગિરી’ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૦માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને ઓગસ્ટ ૨૦૨૫ સુધીમાં તેની ડિલિવરી અપેક્ષિત છે.
મહેન્દ્રગીરીની ખાસિયત જોઇએ તો આ પ્રોજેક્ટના જહાજને દુશ્મનના એરક્રાફ્ટ અને એન્ટિ-શિપ ક્રૂઝ મિસાઇલોના ખતરાનો સામનો કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. આવા અદ્યતન જહાજો લાંબા અંતરની સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઈલ સિસ્ટમથી પણ સજ્જ છે.બે ૩૦ મીમી રેપિડ ફાયર ગન જહાજને નજીકની રેન્જની સંરક્ષણ ક્ષમતા પ્રદાન કરશે જ્યારે એક જીઇય્સ્ ગન અસરકારક નેવલ ફાયર સપોર્ટને સક્ષમ કરશે.સ્વદેશી રીતે વિકસિત ટ્રિપલ ટ્યુબ લાઇટ વેઇટ ટોપડો લોન્ચર અને રોકેટ લોન્ચર વહાણની સબમરીન વિરોધી ક્ષમતામાં વધારો કરશે. ‘મહેન્દ્રગિરી’ લગભગ ૧૪૯ મીટર લાંબી અને ૧૬ મીટર પહોળી હશે. તે લગભગ ૬,૬૦૦ ટનનું વિસ્થાપન અને મહત્તમ ૩૦ નોટ પ્રતિ કલાકની ઝડપ ધરાવતું હશે.
આ ફીચર્સ ફ્રિગેટ્સને રડાર અને અન્ય સેન્સરથી છુપાવવામાં મદદ કરે છે. આ ફ્રિગેટ્સને દુશ્મનના હુમલાથી બચવામાં મદદ કરે છે.આમાં હવાથી હવામાં મિસાઈલ, જહાજ વિરોધી મિસાઈલ, સબમરીન વિરોધી મિસાઈલ અને સ્વદેશી રીતે વિકસિત શસ્ત્ર પ્રણાલીનો સમાવેશ થાય છે. આ શસ્ત્રો અને સેન્સર ફ્રિગેટ્સને વિવિધ પ્રકારના લક્ષ્યોને જોડવામાં સક્ષમ કરે છે. આ સિસ્ટમ ફ્રિગેટ્સના વિવિધ સાધનો અને સિસ્ટમોનું નિયંત્રણ અને સંકલન કરે છે. આ ફ્રિગેટ્સને વધુ કાર્યક્ષમ રીતે ચલાવવામાં મદદ કરે છે.
આ અદ્યતન સુવિધાઓ સાથે મહેન્દ્રગિરી ભારતીય નૌકાદળને તેની તાકાત વધારવા અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં પડકારોનો સામનો કરવામાં મદદ કરશે. અગાઉના સંસ્કરણની જેમ, મહેન્દ્રગિરીનું નિર્માણ એક સંકલિત બાંધકામ પદ્ધતિ સાથે કરવામાં આવ્યું છે. પી-૧૭એ શ્રેણીની કુલ કિંમત રૂ. ૨૭,૫૦૦ કરોડ છે અને એમડીએલ મુંબઈ આ વર્ગના સાતમાંથી ચાર જહાજોનું નિર્માણ કરી રહી છે. વહાણના હલ બનાવવા માટે વપરાતું સ્ટીલ સ્વદેશી રીતે વિકસિત ડીએમઆર ૨૪૯એ છે, જે એસએઆઇએલ દ્વારા ઉત્પાદિત લો-કાર્બન માઇક્રો-એલોય ગ્રેડનું સ્ટીલ છે.પી ૧૭ આલ્ફા જહાજો ભારતીય નૌકાદળ દ્વારા સંચાલિત અન્ય કોઈપણ યુદ્ધ જહાજ કરતાં વધુ અદ્યતન છે અને શક્તિશાળી શસ્ત્રો અને સેન્સર પેકેજોથી સજ્જ છે જે હવામાં, દરિયાની સપાટી પર અને પાણીની નીચે ત્રણ પરિમાણોમાં જોખમોને બેઅસર કરવામાં સક્ષમ છે.
સ્વદેશી રીતે તૈયાર કરાયેલા ‘મહેન્દ્રગિરી’માં અત્યાધુનિક શસ્ત્રો, સેન્સર, અદ્યતન એક્શન ઇન્ફર્મેશન સિસ્ટમ, ઇન્ટિગ્રેટેડ પ્લેટફોર્મ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ, વર્લ્ડ ક્લાસ મોડ્યુલર એકોમોડેશન, અત્યાધુનિક પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન સિસ્ટમ અને અન્ય આધુનિક સુવિધાઓ હશે. તે સુપરસોનિક સરફેસ-ટુ-સર્ફેસ મિસાઈલ સિસ્ટમથી સજ્જ છે, અને તેની એર ડિફેન્સ ક્ષમતા દુશ્મનના એરક્રાફ્ટના જોખમો અને એન્ટિ-શિપ ક્રુઝ મિસાઈલનો સામનો કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવી છે જે વર્ટિકલ લોન્ચ અને લાંબા અંતરની સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઈલ છે. લક્ષ્ય સિસ્ટમની આસપાસ ફરશે.