- સંઘર્ષના તમામ તબક્કે ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી સાથે કુનેહપૂર્વક વ્યવહાર કરવાની જરૂર છે.
નવીદિલ્હી, ચીનનો ઉદય અન્ય દેશોને પણ અસર કરે છે તેના પર ભાર મૂક્તા સીડીએસ જનરલ અનિલ ચૌહાણે ભારતને આ ક્ષેત્રમાં શક્તિનું સંતુલન જાળવવા સમાન વિચાર ધરાવતા દેશો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું સૂચન કર્યું. ચીફ ઑફ ડિફેન્સ સ્ટાફ જનરલ અનિલ ચૌહાણે ચીન સાથેની અસ્થિર સરહદો અને તેના ઉદભવને સૌથી પ્રચંડ પડકાર તરીકે વર્ણવ્યો હતો જેનો ભારત અને ભારતીય સશ દળોએ નજીકના ભવિષ્યમાં સામનો કરવો પડશે. પૂણેમાં સ્ટ્રેટેજિક એન્ડ સિક્યુરિટી ડાયલોગની ત્રીજી આવૃત્તિમાં ’ચીનનો ઉદય અને વિશ્ર્વ પર તેની અસર’ વિષય પરના તેમના સંબોધનમાં, સીડીએસ જનરલ અનિલ ચૌહાણે કહ્યું, ’આજે આપણે જે પડકારનો સામનો કરી રહ્યા છીએ તે અસ્થિર સરહદો છે. ભારતનો તેના પડોશીઓ સાથે સરહદો પર વિવાદો છે અને આ સંઘર્ષોને કારણે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા અને નિયંત્રણ રેખા શબ્દનો ઉદભવ થયો છે.
આ કાર્યક્રમનું આયોજન ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ડિફેન્સ એન્ડ સ્ટ્રેટેજિક સ્ટડીઝ સાવિત્રીબાઈ ફૂલે પૂણે યુનિવસટી દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં બોલતા સીડીએસ અનિલ ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે, ’ભારતની પ્રાચીન સીમાઓ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન મજબૂત સીમાઓનું સ્વરૂપ લેવાનું શરૂ થયું હતું, પરંતુ આઝાદી પછી તે આંતરરાષ્ટ્રીય સીમાઓમાં પરિવતત થઈ ગઈ હતી. સીમાઓ. માન્યતા મળી શકી નથી. આમ અમને વિવાદિત સરહદો વારસામાં મળી છે. ચીન દ્વારા તિબેટ પરના કબજાએ તેને આપણો નવો પાડોશી બનાવ્યો, અને ભારતના ભાગલાએ આપણા પ્રત્યે દુશ્મનાવટ અને નફરત સાથે જન્મેલા એક નવા રાષ્ટ્રનું નિર્માણ કર્યું. ભારતીય સશ દળોએ ચીન અને પાકિસ્તાન સાથેની વિવાદિત સરહદો પર શાંતિકાળ દરમિયાન ભારતના દાવાઓની કાયદેસરતા જાળવી રાખવાની જરૂર છે.
સીડીએસ ચૌહાણે કહ્યું કે વિશ્ર્વની તમામ વિવાદિત સરહદોની જેમ, નકશા સાથે ચેડાં કરવાની અને નવી વાર્તાઓ બનાવવાની વિરોધીની વૃત્તિ અમારી સાથે પણ ચાલુ રહેશે. તેમણે કહ્યું કે આપણે બધાએ આને તમામ સ્તરે સામૂહિક રીતે લડવું પડશે, જેમાં શિક્ષણવિદો, વ્યૂહરચનાકારો, વિચારકો, વિદ્યાર્થીઓ સામેલ હશે. અનિલ ચૌહાણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સંઘર્ષના તમામ તબક્કે ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી સાથે કુનેહપૂર્વક વ્યવહાર કરવાની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું કે બંને પક્ષોએ નિયમોની મર્યાદામાં રહીને કામ કરવાની જરૂર છે.
અનિલ ચૌહાણે કહ્યું કે ભારત અને ચીન વચ્ચેના સંબંધોને દ્વિસંગી દ્રષ્ટિકોણથી જોઈ શકાય નહીં. ચીનનો ઉદય અન્ય દેશોને પણ અસર કરે છે તેના પર ભાર મૂક્તા, તેમણે ભારતને આ ક્ષેત્રમાં શક્તિનું સંતુલન જાળવવા સમાન વિચાર ધરાવતા દેશો પર યાન કેન્દ્રિત કરવાનું સૂચન કર્યું. પ્રતિસ્પર્ધીઓની તુલનામાં તકનીકી પ્રગતિ અંગે, જનરલ ચૌહાણે તેના સંભવિત પ્રતિકૂળ પરિણામો પર ભાર મૂક્યો અને ચેતવણી આપી. તેમણે કહ્યું, ’ભૂતકાળમાં ટેક્નોલોજીની અવગણના કરવાની સિસ્ટમ હતી, પરંતુ હવે આપણે જે જોઈ રહ્યા છીએ તે તકનીકી ધારને જાળવી રાખવાની રેસ છે. ભારત ટેક્નોલોજીના સ્તરે તેના પ્રતિસ્પર્ધીઓથી પાછળ રહી શકે તેમ નથી. આ આપણા માટે ઘાતક સાબિત થશે.