- ભારતની ન્યાય વ્યવસ્થામાં ૩ કરોડથી વધુ કેસ નિર્ણયની રાહ જોઈ રહ્યા છે.
નવીદિલ્હી, ભારતની ન્યાય વ્યવસ્થામાં ૩ કરોડથી વધુ કેસ નિર્ણયની રાહ જોઈ રહ્યા છે. આઝાદીના સમયથી અત્યાર સુધીમાં અનેક કેસ કોર્ટમાં દાખલ છે અને નિર્ણયની રાહ જોઈ રહ્યા છે. ભારતીય ન્યાય પ્રણાલી વિશે એવું કહેવામાં આવે છે કે એકવાર તમારો કેસ કોર્ટમાં પહોંચે તો તમે જીવનભર અહીં જ અટકી જશો. જો કે હાલમાં આ ચિત્ર બદલાતું જોવા મળી રહ્યું છે. તેનું ઉદાહરણ વર્ષ ૨૦૨૩માં જોવા મળ્યું છે.
વર્ષ ૨૦૨૩ માં, સુપ્રીમ કોર્ટે ૫૨,૧૯૧ કેસોનો નિકાલ કર્યો છે, જેમાં અગાઉના રાજ્ય જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ ૩૭૦ ની જોગવાઈઓને રદ કરવાના કેન્દ્રના નિર્ણયને મંજૂરી આપતો ઐતિહાસિક ચુકાદો અને સમલૈંગિક લગ્નોને કાનૂની માન્યતા આપવાનો ઇનકાર કરવાનો સમાવેશ થાય છે. . છે. સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર, સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન તેની રજિસ્ટ્રીમાં દાખલ કરાયેલા ૪૯,૧૯૧ કેસ કરતાં ૩,૦૦૦ વધુ કેસોનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો.
અન્ય સિદ્ધિમાં, ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૩ થી ૧૫ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૩ સુધીમાં ૫૨,૧૯૧ કેસોનો નિકાલ કર્યો હતો. જેમાં ૪૫,૬૪૨ પરચુરણ કેસો અને લગભગ ૬,૫૪૯ નિયમિત કેસોનો સમાવેશ થાય છે, કોર્ટની અખબારી યાદીમાં જણાવાયું છે. કુલ ૪૯,૧૯૧ કેસ હતા. વર્ષ ૨૦૨૩ માં નોંધાયેલ અને ૫૨,૧૯૧ નો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો. આ દર્શાવે છે કે આ વર્ષે સુપ્રીમ કોર્ટે ૨૦૨૩ દરમિયાન નોંધાયેલા કેસ કરતા વધુ કેસોનો નિકાલ કર્યો છે, રિલીઝમાં જણાવાયું છે.
૨૦૧૭ માં ઇન્ટિગ્રેટેડ કેસ મેનેજમેન્ટ ઇન્ફર્મેશન સિસ્ટમના અમલીકરણથી, ૨૦૨૩ માં સૌથી વધુ કેસોનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો છે. ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડે કેસ ફાઇલ કરવા અને સૂચિબદ્ધ કરવા માટે જરૂરી સમયરેખાને સુવ્યવસ્થિત કરી છે, એમ રિલીઝમાં જણાવાયું છે. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન, કેસોની યાદીની પ્રક્રિયામાં નોંધપાત્ર ફેરફાર થયો હતો, રિલીઝમાં જણાવાયું હતું. કેસની ચકાસણી બાદ લિસ્ટિંગ અને ફાઇલિંગનો સમય ૧૦ દિવસથી ઘટાડીને સાતથી પાંચ દિવસ કરવામાં આવ્યો છે.
વધુમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે, કેસોની વધુ માત્રાને ધ્યાનમાં રાખીને, કાયદાકીય વિવાદોના નિરાકરણને ઝડપી બનાવતા વિવિધ પગલાં લીધાં, તે જણાવ્યું હતું. વિશિષ્ટ કેટેગરીના કેસોના નિરાકરણ માટે વિશેષ બેન્ચની રચના કરવામાં આવી હતી, જેનાથી વધુ વિશિષ્ટ અને કાર્યક્ષમ ન્યાયિક પ્રક્રિયાને પ્રોત્સાહન મળે છે.