વિશેષ કરાર હેઠળ માત્ર ભાસ્કરમાં કોલસા આધારિત ચાલતા પાવર પ્લાન્ટ બંધ કરવા અને ઓઈલ-ગેસની આયાત ઘટાડવા માટે ચીન પવન અને સૌર ઊર્જા વિકસાવવા માટે જંગી નાણાં ખર્ચી રહ્યું છે. આ સાથે ચીનનું સૌથી મોટું ધ્યાન પરમાણુ ઊર્જા પર પણ છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એજન્સી ઇન્ટરનેશનલ એટોમિક એનર્જી એજન્સીએ પોતાના રિપોર્ટમાં ખુલાસો કર્યો છે કે ચીને છેલ્લા એક દાયકામાં 37 નવા પરમાણુ રિએક્ટર બનાવ્યા છે. સંખ્યા 55 પર પહોંચી ગઈ છે.
બીજી તરફ, અમેરિકાએ છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ફક્ત 2 નવા પરમાણુ રિએક્ટર બનાવ્યાં છે. તેની પાસે વિશ્વમાં સૌથી વધુ 92 રિએક્ટર છે. ભારતમાં હાલમાં 22 પરમાણુ પ્લાન્ટ છે, જેમાંથી માત્ર 2 છેલ્લાં 10 વર્ષમાં બનાવાયા હતા. ચીન દર વર્ષે 8 નવા પરમાણુ રિએક્ટર બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. ચીને કહ્યું, દર વર્ષે 8થી 10 નવા રિએક્ટર સ્થાપિત કરી શકીએ છીએ.
પશ્ચિમી દેશોમાં નવા રિએક્ટર બનાવવા સરળ નથી. જંગી રોકાણ અને કાયદાકીય અડચણોને કારણે રિએક્ટરને બનાવવામાં ઘણાં વર્ષો લાગે છે. ચીનમાં રિએક્ટર બનાવવું ખૂબ જ સરળ છે. ત્યાં માત્ર સરકારી કંપનીઓ જ પરમાણુ રિએક્ટર બનાવે છે. સસ્તી લોન ઉપરાંત, ચીનમાં જમીન પરવાનામાં કોઈ અવરોધો નથી. ચીનમાં સરકાર પરમાણુ પ્લાન્ટમાંથી ઉત્પન્ન થતી વીજળીનો સપ્લાય કરતી કંપનીઓને સબસિડી પણ આપે છે. ઈન્ટરનેશનલ એનર્જી એજન્સીનું કહેવું છે કે આ તમામ કારણોસર ન્યુક્લિયર એનર્જીનો ખર્ચ ઘટીને લગભગ રૂ. 5,836 પ્રતિ મેગાવોટ કલાક પર આવી ગયો છે, જ્યારે અમેરિકામાં રૂ. 8,754 અને યુરોપિયન યુનિયનમાં રૂ. 13,339 હતો.
સુરક્ષાનાં કારણોસર વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પરમાણુ રિએક્ટરનો વિરોધ શરૂ થઈ ગયો છે. ચીનની સ્ટેટ કાઉન્સિલ (ચીની કેબિનેટ)એ 2022માં 10 પરમાણુ રિએક્ટરની સ્થાપનાને મંજૂરી આપી છે. હાલમાં, ચીનમાં 22 પરમાણુ રિએક્ટરનું નિર્માણકાર્ય ચાલી રહ્યું છે, જે વિશ્વના કોઈ પણ દેશ કરતા વધુ છે.
એક તરફ ચીન નવા રિએક્ટર લગાવી રહ્યું છે પરંતુ તે અન્ય દેશોનો વિરોધ કરે છે. તાજેતરમાં જ્યારે જાપાને 2011ના ભૂકંપમાં ક્ષતિગ્રસ્ત ફુકુશિમા પ્લાન્ટના રિએક્ટરનું ટ્રોડડેન કૂલિંગ પાણી દરિયામાં છોડ્યું ત્યારે ચીને સૌથી વધુ વિરોધ કર્યો અને જાપાનના સીફૂડ ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો.
ચીન હજુ પણ યુરેનિયમ માટે અન્ય દેશો પર નિર્ભર છે. હાઉલોંગ-1 રિએક્ટર સંપૂર્ણપણે ચીની ડિઝાઇન પર આધારિત છે. અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલા નિકાસ પ્રતિબંધો છતાં ચીન હવે તેની ડિઝાઇનમાંથી બનાવેલા રિએક્ટર વિદેશમાં વેચી રહ્યું છે. પાકિસ્તાન અને આર્જેન્ટિના સાથે ડીલ કરશે.