નવીદિલ્હી, કેન્દ્ર સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું છે કે તે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ગમે ત્યારે ચૂંટણી કરાવવા માટે તૈયાર છે. મતદાર યાદી પણ લગભગ તૈયાર છે. કેન્દ્રીય ચૂંટણી પંચ અને રાજ્ય ચૂંટણી પંચ ચૂંટણીની તારીખ નક્કી કરશે. જો કે જમ્મુ અને કાશ્મીરને પૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુન:સ્થાપિત કરવાના પ્રશ્ર્ન પર, સરકારે કોર્ટને કહ્યું છે કે તે આ દિશામાં આગળ વધી રહી છે, પરંતુ પૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો ક્યારે પુન:સ્થાપિત થશે તેની કોઈ ચોક્કસ સમયમર્યાદા આપી શકાતી નથી.
વાસ્તવમાં, સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ કલમ ૩૭૦ હટાવવાના સરકારના નિર્ણય વિરુદ્ધ દાખલ અરજીઓ પર સુનાવણી દરમિયાન આ દલીલ કરી હતી. છેલ્લી સુનાવણીમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે તેમને પૂછ્યું હતું કે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં ચૂંટણી યોજવા અને તેના સંપૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુન:સ્થાપિત કરવા માટે સરકાર પાસે રોડમેપ શું છે. કોર્ટે આ અંગે સરકાર પાસેથી સમયમર્યાદા અંગે માહિતી માંગી હતી.
આજે સરકાર વતી સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ જણાવ્યું કે વર્ષ ૨૦૧૯ પછી પહેલીવાર જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ત્રિ-સ્તરીય ચૂંટણી યોજાશે. પહેલા પંચાયતની ચૂંટણી, પછી નગરપાલિકાની ચૂંટણી અને પછી વિધાનસભાની ચૂંટણી થશે. જ્યાં સુધી લદ્દાખનો સવાલ છે, લેહ ભાગમાં ચૂંટણી પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. કારગિલ ક્ષેત્રમાં સપ્ટેમ્બરમાં ચૂંટણી યોજાશે.
એસજી તુષાર મહેતાએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી જમ્મુ અને કાશ્મીરને પૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુન:સ્થાપિત કરવાનો સંબંધ છે, તેમાં થોડો સમય લાગી શકે છે, કારણ કે જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્ય દાયકાઓથી સતત મુશ્કેલીનો સામનો કરી રહ્યું છે. હું તમને ખાતરી આપવા માંગુ છું કે સરકાર જમ્મુ અને કાશ્મીરને પૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુન:સ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે, પરંતુ આ ક્યારે થશે તેની ચોક્કસ સમયમર્યાદા આપી શક્તી નથી.
તુષાર મહેતાએ કહ્યું કે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં શાંતિ અને સ્થિરતા લાવવા માટે સરકારે અનેક પગલાં લીધા છે. સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ કલમ ૩૭૦ હટાવ્યા બાદ જમ્મુ-કાશ્મીરની સ્થિતિ કેવી રીતે બદલાઈ તેની વિગતો પણ રાખી છે. તેમણે કહ્યું કે, – આતંકવાદી ઘટનાઓમાં ૪૫.૨%નો ઘટાડો થયો છે., ઘૂસણખોરીમાં ૯૦.૨% ઘટાડો થયો છે,- કાયદો અને વ્યવસ્થાને કારણે ઊભી થતી સમસ્યાઓ – પથ્થરમારાની ઘટનાઓમાં ૯૭.૨% ઘટાડો થયો છે.,સુરક્ષા દળોની જાનહાનિમાં ૬૫.૯ ટકાનો ઘટાડો થયો છે.,૨૦૧૮માં પથ્થરમારાની ૧૭૬૭ ઘટનાઓ બની હતી. પરંતુ ૨૦૧૯ પછી પથ્થરમારાની આવી કોઈ ઘટના પ્રકાશમાં આવી નથી.
એસજી તુષાર મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે, કેન્દ્રએ રાજ્યમાં રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પૂરતા પગલાં લીધાં છે, જેના કારણે અલગતાવાદી દળોના ઇશારે કામ કરતા યુવાનો હવે રોજગારમાં વ્યસ્ત છે. જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં કેન્દ્ર સરકારની યોજનાઓનું સૂચિત રોકાણ ૨૮૪૦૦ કરોડનું છે. કેન્દ્રના પ્રયાસોને કારણે ખાનગી રોકાણકારોએ પણ લગભગ ૭૮૦૦૦ કરોડનું રોકાણ કરવાની દરખાસ્ત કરી છે. ૨૦૨૨-૨૩માં અત્યાર સુધીમાં ૨૧૫૩ કરોડનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. તુષાર મહેતાએ કહ્યું કે માત્ર ૨૦૨૨માં જ જાન્યુઆરીથી ડિસેમ્બર સુધીમાં ૧.૮૮ કરોડ પ્રવાસીઓ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં આવ્યા છે. આ વર્ષે પણ ૧ કરોડ પ્રવાસીઓ જમ્મુ-કાશ્મીર આવ્યા છે.
એસજી તુષાર મહેતાએ કહ્યું કે જમ્મુ અને કાશ્મીર માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાઓ ત્યારે જ પૂર્ણ થઈ શકે છે જો તે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ રહે. જો કે, તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે જમ્મુ અને કાશ્મીરને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બનાવવું એ અસ્થાયી વ્યવસ્થા છે અને જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં સંપૂર્ણ સ્થિરતા પુન:સ્થાપિત થતાં જ રાજ્યનો સંપૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુન:સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
સુનાવણી દરમિયાન અરજદારો તરફથી હાજર રહેલા કપિલ સિબ્બલે સરકાર દ્વારા આ આંકડાઓ રજૂ કરવા સામે વાંધો વ્યક્ત કર્યો હતો. કપિલ સિબ્બલે કહ્યું કે સરકાર જે ચિત્ર રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે તેને આ કેસની સુનાવણી સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. કોર્ટ આ મુદ્દાના માત્ર બંધારણીય પાસાઓની જ સમીક્ષા કરી રહી છે.કપિલ સિબ્બલે કહ્યું કે જો ૫ હજાર લોકોને નજરકેદ રાખવામાં આવે છે. રાજ્યમાં કલમ ૧૪૪ લાગુ કરવામાં આવી છે, તેથી દેખીતી રીતે, આ દરમિયાન કોઈ બંધ કે હડતાળ નહીં હોય.