નવીદિલ્હી,
છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયાથી ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત બેરલ દીઠ ૮૦ની નીચે ટ્રેડ થઈ રહી છે. સરકારી ઓઈલ રિફાઈનરી કંપનીઓને રશિયા પાસેથી સસ્તા ભાવે ક્રૂડ ઓઈલ મળ્યું છે, જેના કારણે તેમણે ૭ અબજ ડોલરની બચત કરી છે. આમ છતાં દેશના સામાન્ય લોકોને પોતાના વાહનોમાં પેટ્રોલ ડીઝલ લેવા માટે વધુ પૈસા ખર્ચવા પડે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૩-૨૪ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળાના એપ્રિલથી જૂન વચ્ચે ત્રણ સરકારી ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ ડીઝલના વેચાણ પર પ્રતિ લીટર ૮-૯ રૂપિયાનો નફો કર્યો છે. પરંતુ આ કંપનીઓએ મોંઘવારીથી પરેશાન પેટ્રોલ ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો કરીને કોઈ રાહત આપી નથી.
એક બ્રોકરેજ હાઉસના રિપોર્ટ અનુસાર એપ્રિલથી જૂન ક્વાર્ટરની વચ્ચે ઈન્ડિયન ઓઈલ, એચપીસીએલ અને બીપીસીએલ જેવી સરકારી ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલના છૂટક વેચાણ પર પ્રતિ લિટર ૯ રૂપિયા સુધીનો નફો કર્યો છે. જ્યારે આ પહેલા જાન્યુઆરી-માર્ચ ક્વાર્ટરમાં ૬.૮ રૂપિયા પ્રતિ લિટરનો નફો હતો. ગયા વર્ષે, રુસો-યુક્રેન યુદ્ધના કારણે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં તીવ્ર ઉછાળાને કારણે, ઓઈલ કંપનીઓને એપ્રિલથી જૂન સુધી ૧૦.૨ રૂપિયા પ્રતિ લિટરનું નુક્સાન થયું હતું.
રિપોર્ટ અનુસાર, ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં કંપનીઓએ ડીઝલના વેચાણ પર પ્રતિ લિટર રૂ. ૮.૬નો નફો કર્યો હતો, જ્યારે જાન્યુઆરીથી માર્ચ ક્વાર્ટર દરમિયાન આ નફો ૫૦ પૈસા પ્રતિ લિટર હતો અને પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં ગયા નાણાકીય વર્ષમાં કંપનીઓએ પ્રતિ લિટર રૂ. ૧૨.૫૦ની કમાણી કરી હતી. બ્રોકરેજ હાઉસના જણાવ્યા અનુસાર, ૨૦૨૩-૨૪ના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં સરકારી તેલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના વેચાણને કારણે ૨૨,૧૦૦ કરોડ રૂપિયાનો નફો કર્યો છે, જ્યારે ગયા વર્ષના સમાન ક્વાર્ટરમાં ૧૮,૫૦૦ કરોડ રૂપિયાનું નુક્સાન થયું હતું.
ગયા વર્ષે ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૨ માં, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધની શરૂઆત પછી, આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલના ભાવમાં તીવ્ર ઉછાળો આવ્યો હતો, તેથી કંપનીઓએ પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીના પરિણામો સુધી કિંમતોમાં વધારો કર્યો ન હતો. ખાસ કરીને ઉત્તર પ્રદેશની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. પરંતુ ચૂંટણી પૂરી થતાની સાથે જ કંપનીઓએ અનેક તબક્કામાં ભાવ વધારી દીધા હતા. ઘણા શહેરોમાં પેટ્રોલ ડીઝલની કિંમત ૧૦૦ રૂપિયા પ્રતિ લીટરને પાર કરી ગઈ છે. સામાન્ય લોકોમાં નારાજગી અને મોંઘવારી દરમાં તીવ્ર વધારા બાદ સરકારે એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કરીને લોકોને રાહત આપી છે. પરંતુ જ્યારે વૈશ્ર્વિક આથક કટોકટી અને માંગમાં ઘટાડાને કારણે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ ઘટ્યા ત્યારે આ સરકારી કંપનીઓએ ગ્રાહકોને કોઈ લાભ આપ્યો ન હતો.
તેવી જ રીતે ટામેટા, આદુ અને કઠોળ જેવા શાકભાજીના તેલના ભાવ વધારાથી સામાન્ય માણસ પરેશાન છે. મોંઘવારી વધારવામાં મોંઘા ડીઝલની પણ મોટી ભૂમિકા છે. શાકભાજી અને અન્ય ખાદ્યપદાર્થોના મોંઘા પરિવહનને કારણે તેના ભાવ પર અસર થઈ છે, જેના કારણે સામાન્ય લોકોને ભારે હાલાકી ભોગવવી પડી રહી છે.