- ભસ્મ આરતીમાં ભાગ લેવા માટે ૨૦૦ રૂપિયા, વહેલી દર્શન માટે ૨૫૦ રૂપિયા અને ગર્ભગૃહમાં જવા માટે ૭૫૦ રૂપિયા વસૂલવામાં આવે છે.
ઉજજૈન,પેઇડ દર્શન માટે મહાકાલેશ્ર્વર મંદિરમાં ભસ્મ આરતીની વ્યવસ્થા સામે પણ વિરોધ છે. ભસ્મ આરતીમાં રોજના ૧૮૦૦ ભક્તોને પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. આમાં પણ ૧૧૦૦ શ્રદ્ધાળુઓ માત્ર સત્તાવાર પ્રોટોકોલનું પાલન કરે છે. એટલે કે, ૬૦ ટકાથી વધુ સ્લોટ માત્ર વીઆઇપી ભક્તો માટે જ રહે છે. ઓનલાઈન બુકિંગની શરત એ છે કે જો તમે આજે બુકિંગ કરવા જશો તો તમને આવતા મહિનાનો સ્લોટ મળશે. જો તે પણ ભાગ્યશાળી હશો તો જ, અન્યથા ભસ્મ આરતીમાં ભાગ લેવા માટે માત્ર વી.આઈ.પી જ.મહાકાલ સમિતિએ દર્શન માટે સશુલ્ક વ્યવસ્થા કરી છે. આ અંતર્ગત ભસ્મ આરતીમાં ભાગ લેવા માટે ૨૦૦ રૂપિયા, વહેલી દર્શન માટે ૨૫૦ રૂપિયા અને ગર્ભગૃહમાં જવા માટે ૭૫૦ રૂપિયા વસૂલવામાં આવે છે. તેનો અર્થ એ કે તમે મફતમાં ભસ્મ આરતીમાં હાજરી આપી શક્તા નથી.
સંત સમાજ આ વ્યવસ્થાનો વિરોધ કરી રહ્યો છે. કેટલાક સંતોએ મુખ્યમંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણને પત્ર લખીને ફરિયાદ કરી છે, પરંતુ હજુ સુધી કોઈ ઉકેલ આવ્યો નથી. જો કોઈ સામાન્ય ભક્ત ભસ્મ આરતી માટે પૈસા ચૂકવવા માંગતો હોય તો પણ તેના માટે સ્લોટ બુક કરાવવો સરળ નથી. અત્યાર સુધી રેલ્વે ટિકિટ બુક કરવી મુશ્કેલ માનવામાં આવતું હતું, પરંતુ ભસ્મ આરતી સ્લોટ બુક કરાવવો તેનાથી પણ વધુ મુશ્કેલ છે.
મહાકાલ, મહાદેવના ૧૨ જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક એવું જ્યોતિર્લિંગ છે જ્યાં સવારે ચાર વાગ્યે ભસ્મ સાથે આરતી કરવામાં આવે છે. તેની વિશેષતા એ છે કે આમાં બાબા મહાકાલ ભૌતિક સ્વરૂપમાં દેખાય છે અને ભક્તોને દર્શન આપે છે. તેની ખ્યાતિ એવી છે કે જ્યારે વિરાટ કોહલી અને અનુષ્કા શર્માએ ભૂતકાળમાં ભસ્મ આરતીમાં ભાગ લીધો હતો ત્યારે તેમના ફોટા અને વીડિયો વાયરલ થયા હતા.
શ્રી મહાકાલેશ્ર્વર મંદિરમાં દરરોજ ભસ્મ આરતી થાય છે. મહાકાલ મંદિરના આસિસ્ટન્ટ એડમિનિસ્ટ્રેટર મૂળચંદ જુનવાલના જણાવ્યા અનુસાર, દરરોજ ૧૮૦૦ ભક્તો ભસ્મ આરતીમાં હાજરી આપે છે. ૪૦૦ ભક્તો ઓનલાઈન પ્રક્રિયા દ્વારા આવે છે, જ્યારે ૩૦૦ ભક્તો ઓફલાઈન પ્રક્રિયા દ્વારા આવે છે. બાકીના ૧૧૦૦ સ્લોટ પ્રોટોકોલથી આવતા ભક્તો માટે એટલે કે વીઆઇપી ભક્તો માટે છે. સામાન્ય ભક્તો માટે માત્ર ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન પ્રક્રિયા ઉપલબ્ધ છે. આમાં ભાગ લેવા માટે વેબસાઇટ પર મધ્યરાત્રિથી બુકિંગ શરૂ થાય છે. લિંક મધ્યરાત્રિએ ખુલે છે અને સ્લોટ સેકન્ડોમાં બુક થઈ જાય છે. ૩૦૦ સીટો ઓફલાઈન બુક કરવા માટે વહેલી સવારે લાઈનમાં ઉભા રહેવું પડશે. એક ફોર્મ પર પાંચ લોકો જોડાઈ શકે છે. ફોર્મ મેળવવું મુશ્કેલ છે. સમસ્યા એ છે કે બુકિંગ સમયે શ્રદ્ધાળુઓએ કાઉન્ટર પર હાજર રહેવું પડે છે. મહાકાલેશ્ર્વર મંદિરની વેબસાઈટ પણ ખોટી માહિતીથી ભરેલી છે. સાઇટ પર લખવામાં આવ્યું છે કે ભસ્મ આરતીનું બુકિંગ સવારે ૮ થી ૯ વાગ્યા સુધી કરવામાં આવશે. હકીક્ત એ છે કે આ લિંક મધ્યરાત્રિએ ખુલે છે. તેવી જ રીતે વેબસાઈટ પરની તમામ માહિતી માટે બંધ કરવામાં આવેલ નંબર ૦૭૩૪-૨૫૫૦૫૬૩ પર સંપર્ક કરવા જણાવાયું છે.
મહાકાલેશ્ર્વરના દર્શન કરવા દરરોજ હજારો ભક્તો પહોંચી રહ્યા છે. શ્રી મહાકાલ લોકનું ઉદઘાટન ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કર્યું હતું. વધુમાં વધુ લોકો આ ભવ્ય મહેલની મુલાકાત લે તેવી તેમણે અપીલ કરી હતી. આ પછી, તેમણે જાન્યુઆરીમાં પ્રવાસી ભારતીય સંમેલનમાં પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે દેશ અને વિદેશમાંથી વધુને વધુ લોકો ઉજ્જૈનની મુલાકાતે આવે છે. અપીલની અસર જોવા મળી હતી પરંતુ પેઇડ દર્શન વ્યવસ્થાના કારણે દૂર-દૂરથી આવતા શ્રદ્ધાળુઓને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.બીજી તરફ શ્રી મહાકાલેશ્ર્વર મંદિર વ્યવસ્થાપન સમિતિના પ્રમુખ અને કલેક્ટર કુમાર પુરુષોત્તમ અને વહીવટર્ક્તા સંદીપ સોનીએ દાવો કર્યો હતો કે ભીડ હોય ત્યારે પણ ભક્તો ૨૦ થી ૨૫ મિનિટમાં ભગવાન શ્રી મહાકાલેશ્ર્વરના દર્શન કરી લેતા હોય છે. શનિવાર અને રવિવારે ત્રણ લાખથી વધુ ભક્તોએ મહાકાલેશ્ર્વર મંદિરમાં ભગવાનના દર્શન કર્યા હતા.