- મોદીએ ૧૦૮મી ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
નવીદિલ્હી,
કોરોના મહામારીને કારણે ૨ વર્ષ બાદ યોજાઈ રહેલી ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસની ૧૦૮મી આવૃત્તિનું ઉદ્ઘાટન કર્યા બાદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું કે ભારત જે ઊંચાઈએ પહોંચશે તેમાં ભારતની વૈજ્ઞાનિક શક્તિની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ રહેશે. આગામી ૨૫ વર્ષ. વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા પોતાના ભાષણમાં તેમણે કહ્યું કે ૨૧મી સદીના ભારતમાં આપણી પાસે સૌથી વધુ બે વસ્તુઓ છે અને તે છે ડેટા અને ટેકનોલોજી.
પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું, “આજની ૨૧મી સદીના ભારતમાં આપણી પાસે બે વસ્તુઓ છે, પ્રથમ ડેટા અને બીજી ટેકનોલોજી. આ બંનેમાં ભારતના વિજ્ઞાનને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવાની શક્તિ છે. ડેટા વિશ્લેષણનું ક્ષેત્ર ઝડપી ગતિએ આગળ વધી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે મને ખાતરી છે કે ભારતનો વૈજ્ઞાનિક સમુદાય ૨૧મી સદીમાં ભારતને તે સ્થાન હાંસલ કરવામાં મદદ કરશે જે તે હંમેશા લાયક છે.
વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા ૧૦૮મી ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસને સંબોધતા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારત હવે વિજ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં અગ્રણી દેશોમાં સામેલ છે. ગ્લોબલ ઈનોવેશન ઈન્ડેક્સમાં તેનો રેન્ક ૨૦૧૫માં ૮૧ હતો, જે ૨૦૨૨માં ૪૦ થયો હતો. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે આજનો ભારત જે વૈજ્ઞાનિક અભિગમ સાથે આગળ વધી રહ્યો છે, તેના પરિણામો પણ આપણે જોઈ રહ્યા છીએ. ભારત વિજ્ઞાન ક્ષેત્રે વિશ્ર્વના ટોચના દેશોમાં ઝડપથી જોડાઈ રહ્યું છે. ૨૦૧૫ સુધી, અમે ૧૩૦ દેશોના વૈશ્ર્વિક ઇનોવેશન ઇન્ડેક્સમાં ૮૧મા નંબરે હતા અને ૨૦૨૨માં અમે ૪૦મા નંબરે પહોંચી ગયા છીએ.
મહિલાઓની ભાગીદારી વિશે વાત કરતા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે છેલ્લા ૮ વર્ષમાં એક્સ્ટ્રા મોરલ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટમાં મહિલાઓની ભાગીદારી બમણી થઈ છે. મહિલાઓની આ વધતી ભાગીદારી એ વાતનો પુરાવો છે કે સમાજ પણ પ્રગતિ કરી રહ્યો છે અને વિજ્ઞાન પણ આગળ વધી રહ્યું છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આજે દેશની વિચારસરણી એ છે કે માત્ર વિજ્ઞાન દ્વારા મહિલાઓને સશક્ત બનાવવી જોઈએ નહીં, પરંતુ વિજ્ઞાનને પણ મહિલાઓની ભાગીદારીથી સશક્ત બનાવવું જોઈએ. વિજ્ઞાન અને સંશોધનને નવી ગતિ આપો, આ અમારો ઉદ્દેશ્ય છે.
જી-૨૦ના અયક્ષપદનો ઉલ્લેખ કરતા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારતને હવે જી-૨૦ના અયક્ષપદની જવાબદારી મળી છે. ય્-૨૦ ના મુખ્ય વિષયોમાં મહિલાઓનું નેતૃત્વ વિકાસ પણ મુખ્ય અગ્રતા છે. છેલ્લા ૮ વર્ષમાં ભારતે આ દિશામાં શાસનથી લઈને સમાજ અને અર્થવ્યવસ્થા સુધીના ઘણા અસાધારણ કામો કર્યા છે, જેની આજે ચર્ચા થઈ રહી છે. કોવિડ-૧૯ના કારણે બે વર્ષના અંતરાલ બાદ ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસ થઈ રહી છે. છેલ્લી ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસ જાન્યુઆરી ૨૦૨૦માં બેંગલુરુમાં યોજાઈ હતી. રાષ્ટ્રસંત તુકોજી મહારાજ નાગપુર યુનિવસટીમાં પાંચ દિવસીય ૧૦૮મી ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જે આ વર્ષે તેની સ્થાપનાની શતાબ્દી પણ ઉજવી રહી છે.
છેલ્લા બે દાયકામાં આ પ્રથમ વખત બન્યું છે કે વડાપ્રધાન વિવિધ ક્ષેત્રના ટોચના વૈજ્ઞાનિકોના મેળાવડામાં વ્યક્તિગત રીતે ભાગ લેતા નથી. તેમના વ્યસ્ત શેડ્યૂલને કારણે, વડાપ્રધાન ઓનલાઈન માયમથી ઈવેન્ટમાં જોડાયા હતા. આ પહેલા વર્ષ ૨૦૦૪માં તત્કાલિન વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયી ખરાબ હવામાનને કારણે ચંદીગઢમાં આયોજિત ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં હાજર રહી શક્યા ન હતા. અને સાર્ક સંમેલનમાં ભાગ લેવા માટે તેને બીજા દિવસે ઇસ્લામાબાદ પણ જવાનું હતું.
ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસની આ વર્ષની થીમ ‘મહિલા સશક્તિકરણ સાથે ટકાઉ વિકાસ માટે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી’ છે. આ વાષક કાર્યક્રમમાં, ટકાઉ વિકાસ, મહિલા સશક્તિકરણ અને આ ઉદ્દેશ્યોને પરિપૂર્ણ કરવામાં વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીની ભૂમિકા પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ ભગત સિંહ કોશ્યરી ઉપરાંત કેન્દ્રીય મંત્રીઓ નીતિન ગડકરી અને જિતેન્દ્ર સિંહ, મુખ્ય પ્રધાન એકનાથ શિંદે અને નાયબ મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસ પણ ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં હાજરી આપે તેવી અપેક્ષા છે.