ભારતીયો માટે બચતનું ઘણું મહત્વ છે. ભવિષ્ય અનિશ્ચિત છે. નાણાકીય કટોકટી કોઈપણ સમયે ઊભી થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, પૈસાની બચત કરીને, તમે ભવિષ્યના ખર્ચની સાથે-સાથે નાણાકીય જરૂરિયાતો માટે સલામતી નેટ બનાવી શકો છો. તેથી આવકનો એક ભાગ રોકાણ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. બચતનું રોકાણ કરતી વખતે આપણે વળતરને જોઈએ છીએ. પરંતુ બે મહત્વના પરિબળો ફુગાવો અને ટેક્સ અવગણવામાં આવે છે. આ તમારા વળતરને ઘટાડી શકે છે.
ધારો કે તમે 30% ટેક્સ સ્લેબમાં છો અને રોકાણ પર 7% વાર્ષિક વળતર મેળવી રહ્યાં છો. આ મુજબ, કર પછી ચોખ્ખું વળતર [7- 2.10 (7×30%)] માત્ર 4.90% છે. આ વર્તમાન ફુગાવાના દરની આસપાસ છે. આવી સ્થિતિમાં, રોકાણ ક્યાં કરવું તે પસંદ કરવું અને તેની સમયસર સમીક્ષા કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તમારી પ્રથમ આવક મેળવતાની સાથે જ નિવૃત્તિ માટેનું આયોજન શરૂ કરવું વધુ સારું રહેશે.
1. SIP: સંતુલિત વળતર, ઓછું જોખમ
ફુગાવાનો સામનો કરવા માટે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ SIP એ વધુ સારો વિકલ્પ છે. SIPમાં દરેક બજાર દરે રોકાણ કરવામાં આવે છે. આ વળતરને સંતુલિત કરે છે અને જોખમ ઘટાડે છે. કરના દૃષ્ટિકોણથી, તમે ડેટ અથવા ઇક્વિટી પસંદ કરી શકો છો. ડેટની સરખામણીમાં ઇક્વિટીમાં ટેક્સની અસર ઓછી છે.
એ જ રીતે, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સમાં રોકાણના ઘણા વિકલ્પો છે – ડેટ, ઇક્વિટી, હાઇબ્રિડ, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વગેરે. ડેટમાં જોખમ ઓછું અને ઈક્વિટીમાં વધુ છે. વળતર પણ સામાન્ય રીતે ફુગાવા કરતા વધારે હોય છે. કેટલાક SIP અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડને 80C હેઠળ વાર્ષિક રૂ. 1.50 લાખ સુધીની કરમુક્તિ પણ મળે છે.
2. EPF: સુપર ટેક્સ સેવિંગ સ્કીમ
નોકરિયાત વર્ગ માટે EPF રોકાણનો સારો વિકલ્પ છે. જો કર્મચારી ઈચ્છે તો તેમાં 12%ની મર્યાદાથી વધુ રોકાણ કરી શકે છે. તે 8.25% વળતર આપે છે, જે ફુગાવાના વર્તમાન દર કરતા બમણું છે. કર્મચારીના યોગદાનના હિસ્સા પર મળતું વ્યાજ વાર્ષિક રૂ. 2.50 લાખની હદ સુધી કરમુક્ત છે.
એમ્પ્લોયરના યોગદાનના ભાગ પર મળતું વ્યાજ સંપૂર્ણપણે કરમુક્ત છે. જો 25 વર્ષની ઉંમરે બેઝિક માસિક પગાર 40 હજાર રૂપિયા છે તો 25 વર્ષમાં રોકાણ 72 લાખ રૂપિયા અને મેચ્યોરિટી રકમ 2.89 કરોડ રૂપિયા થશે.
3. PPF: રૂ. 1.5 લાખ. સુધીની કર મુક્તિ
પગારદાર અને નોન-સેલેરી રોકાણકારો બંને માટે આ એક સારો વિકલ્પ છે .PPF પોસ્ટ ઓફિસ અથવા બેંક દ્વારા ખાતું ખોલાવી શકાય છે. આમાં તમે ઓછામાં ઓછા 500 રૂપિયા અને વધુમાં વધુ 1.50 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કરી શકો છો. રોકાણ કરેલી રકમ પર વાર્ષિક રૂ. 1.50 લાખ સુધીની ટેક્સ છૂટ મળે છે.
હાલમાં 7.10% વ્યાજ કરમુક્ત છે. પ્રથમ 5 વર્ષ સુધી ઉપાડનો કોઈ વિકલ્પ નથી. 15 વર્ષ માટે 5 હજાર રૂપિયાનું માસિક રોકાણ 16.27 લાખ રૂપિયા રહેશે. જેમાં રૂ. 9 લાખનું રોકાણ અને રૂ. 7.27 લાખ વ્યાજની આવકનો સમાવેશ થાય છે. જેઓ બજારના જોખમથી દૂર રહેવા માંગે છે તેમના માટે તે વધુ સારું છે.
4. સોનું: 55 વર્ષ માટે વાર્ષિક 8% વળતર
જાન્યુઆરી 1971 અને માર્ચ 2024 વચ્ચે સોનાના રોકાણ પર રોકાણકારોને સરેરાશ વાર્ષિક 8% વળતર મળ્યું છે. સોનામાં રોકાણ કરવાથી રોકાણકારોની તાત્કાલિક નાણાકીય જરૂરિયાતો પણ પૂરી થાય છે. ભૌતિક સોના ઉપરાંત, સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ અને ગોલ્ડ ETF (એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ) સહિત બજારમાં રોકાણના ઘણા વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે.
5. બેંક FD: સુરક્ષિત રોકાણ, પરંતુ વળતર ઓછું
રોકાણનું આ સૌથી લોકપ્રિય માધ્યમ છે. તેનું વળતર બેંકોના વ્યાજ દરો અનુસાર છે. તે પ્રમાણમાં ઓછું છે, તેથી ફુગાવા સામે લડવામાં અસરકારક નથી. FD પર મળતું વ્યાજ પણ કરપાત્ર છે. તેથી ઉપજ (ચોખ્ખી વળતર) સૌથી નીચું રહે છે. પરંતુ જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે ભંડોળ ઉપાડવાના વિકલ્પને કારણે તે સૌથી વધુ લિક્વિડ ઓપ્શન છે.