સ્વતંત્રતાનો અધિકાર, મની લોન્ડરિંગ કેસમાં પણ જામીન આપવો એ જ નિયમ છે,સુપ્રીમ

તપાસ એજન્સી એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ઈડી) દ્વારા નોંધાયેલા ગેરકાયદેસર ખાણકામ સંબંધિત કેસમાં ઝારખંડના મુખ્ય પ્રધાન હેમંત સોરેનના સહાયકને રાહત આપતા સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે મની લોન્ડરિંગ અને રાખવા હેઠળ નોંધાયેલા કેસોમાં જામીનનો નિયમ છે. જેલમાં એક અપવાદ છે. કોઈ પણ વ્યક્તિને તેની સ્વતંત્રતાથી વંચિત ન રાખવું જોઈએ. કથિત જમીન કૌભાંડ સંબંધિત મની લોન્ડરિંગ કેસમાં ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનના સહયોગી પ્રેમ પ્રકાશને જામીન આપતી વખતે, જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને કે.વી. વિશ્ર્વનાથનની બેન્ચે કહ્યું, જામીન આપવો એ નિયમ છે જ્યારે જેલ અપવાદ છે.

બેન્ચે વધુમાં કહ્યું કે, “વ્યક્તિની સ્વતંત્રતા હંમેશા નિયમ છે અને જેલ અપવાદ છે. આ કાયદા દ્વારા સ્થાપિત પ્રક્રિયા હેઠળ જ થઈ શકે છે, જે કાયદેસર અને ન્યાયી રીતે થવી જોઈએ.દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતે તેના નિર્ણયમાં જણાવ્યું હતું કે પ્રિવેન્શન ઓફ મની લોન્ડરિંગ એક્ટની જોગવાઈઓને આકર્ષતા અન્ય કોઈપણ કેસમાં કસ્ટોડિયલ કબૂલાત કોર્ટમાં માન્ય રહેશે નહીં.

કસ્ટડીમાં, પ્રેમ પ્રકાશે જમીન કૌભાંડના અન્ય કેસમાં તેની સંડોવણીની કબૂલાત કરી હતી. કોર્ટે કહ્યું, અમને એ સ્વીકારવામાં કોઈ ખચકાટ નથી કે જ્યારે કાઈ આરોપી પીએમએલએ હેઠળ કસ્ટડીમાં હોય, પછી ભલે તે જે કેસમાં કસ્ટડીમાં હોય, તે જ તપાસ એજન્સી સમક્ષ પીએમએલએની કલમ ૫૦ હેઠળ કોઈપણ નિવેદન આ અસ્વીકાર્ય છે. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે, આનું કારણ એ છે કે એ જ તપાસ એજન્સી દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી કાર્યવાહીના ભાગ રૂપે અટકાયત કરાયેલ વ્યક્તિ એવી વ્યક્તિ નથી કે જેને ખુલ્લું મન છે.

ખંડપીઠે ૨૦૨૨માં બે વર્ષ પહેલા આપેલા સર્વોચ્ચ અદાલતના ચુકાદાને ટાંક્યો જેમાં પીએમએલએની જોગવાઈઓ અને દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ નાયબ મુખ્ય પ્રધાન મનીષ સિસોદિયા વિરુદ્ધ મની લોન્ડરિંગ અને ભ્રષ્ટાચારના કેસમાં ૯ ઓગસ્ટના ચુકાદાને સમર્થન આપ્યું હતું, જેમને જામીન આપવામાં આવ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે, સંપૂર્ણ રીતે સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે પીએમએલએ હેઠળ પણ, શાસન સિદ્ધાંત એ છે કે જામીન એ નિયમ છે જ્યારે જેલ સિસ્ટમ અપવાદ છે.

બેન્ચે એમ પણ કહ્યું કે કોઈ પણ વ્યક્તિને તેની સ્વતંત્રતાથી વંચિત ન રાખવો જોઈએ.પીએમએલએની કલમ ૪૫ માં પણ, જે મની લોન્ડરિંગ કેસમાં આરોપીના જામીન માટે બેવડી શરતો લાદે છે, સિદ્ધાંત એવી રીતે લખવામાં આવ્યો નથી કે કોઈને સ્વતંત્રતાથી વંચિત રાખવું એ એક નિયમ છે. બેન્ચે કહ્યું,પીએમએલએની કલમ ૪૫ હેઠળની બેવડી શરતો આ સિદ્ધાંતને ખતમ કરતી નથી.

બેન્ચે આરોપી પ્રેમ પ્રકાશને પણ જામીન આપ્યા હતા, જેમને એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ દ્વારા હેમંત સોરેનના નજીકના સહયોગી તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યા હતા અને રાજ્યમાં ગેરકાયદેસર ખાણકામમાં સામેલ હોવાનો આરોપ હતો. ટોચની કોર્ટે ઝારખંડ હાઈકોર્ટના ૨૨ માર્ચના આદેશને ફગાવી દીધો હતો, જેમાં તેની જામીન અરજી ફગાવી દેવામાં આવી હતી. તેમજ, કોર્ટે તાબાની કોર્ટને કેસની સુનાવણી ઝડપી કરવા જણાવ્યું છે.