બિહારને વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો ન આપી શકાય – સોમવારે લોક્સભામાં જનતા દળ યુનાઇટેડના સાંસદ રામપ્રીત મંડલના પ્રશ્ર્નનો સીધો જવાબ આપતાં બીજા દિવસે કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદી સરકારે બજેટમાં બિહારને ’સ્પેશિયલ’ બનાવી દીધું. ૨૦૨૪. કેન્દ્રમાં નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ સરકાર ૩.૦ એ તેના પ્રથમ બજેટમાં ખાસ કરીને બિહારના વિકાસની રૂપરેખા નક્કી કરી હતી. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ’બિહાર’ નામ સાથે પૂર્વોદય યોજનાની જાહેરાત કરી. તેમણે કહ્યું કે પૂર્વોદય યોજના પૂર્વોત્તર રાજ્યોના વિકાસ માટે લાવવામાં આવી રહી છે, જેમાં બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ર્ચિમ બંગાળ, ઓડિશા અને આંધ્રપ્રદેશને પણ સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
કેન્દ્ર સરકાર આ રાજ્યોમાં માનવ સંસાધન વિકાસ, માળખાગત વિકાસ અને આથક તકો વધારવા માટે વિશેષ પ્રયાસો કરશે. કેન્દ્ર સરકાર આ રાજ્યોને વિકસિત ભારતનો હિસ્સો બનાવવા માટે મક્કમ છે. સીધા વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો ન મળવાના મુદ્દે મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારે કહ્યું- તમને ધીરે ધીરે બધું ખબર પડી જશે. સીએમ નીતીશ કુમારે ધીમે ધીમે શીખવા વિશે જે કહ્યું તે પૂર્વાદય દ્વારા પ્રાપ્ત વિશેષ ફોક્સમાં ક્યાંકને ક્યાંક પ્રતિબિંબિત થશે.
મંગળવારે સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવેલા નાણાંકીય બજેટ ૨૦૨૪માં બિહારનું નામ વારંવાર સામે આવ્યું હતું. પૂર્વોદય યોજનામાં સમાવેશ સિવાય એરપોર્ટ, હોસ્પિટલ, રસ્તા વગેરે માટે બિહારનું નામ ઘણી વખત લેવામાં આવ્યું હતું. જે યોજનાઓમાં બિહારનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો અથવા જેમાંથી બિહારને ફાયદો થવાનો હતો તેમાં ’બિહાર’ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો.
આ દરમિયાન વડાપ્રધાને નાણામંત્રીનું પણ સ્વાગત કર્યું હતું. વાસ્તવમાં બિહારમાં આવતા વર્ષે વિધાનસભાની ચૂંટણી છે. ૨૦૨૦ની બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં એનડીએએ મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમાર સાથે સરકાર બનાવી હતી. વચ્ચે નીતીશ કુમાર મહાગઠબંધનમાં જોડાયા હતા. આ વર્ષે ૨૮ જાન્યુઆરીએ પાછા આવ્યા અને જેડીયુએ એનડીએ હેઠળ લોક્સભાની ચૂંટણી લડી.
બિહારમાંથી ભાજપ-જેડીયુને લોક્સભામાં સમાન સંખ્યામાં બેઠકો મળી હતી, પરંતુ આ વખતે કેન્દ્રમાં બનેલી એનડીએ સરકાર માટે જેડીયુ એક મહત્વપૂર્ણ ઘટક છે. જેડીયુએ સ્પષ્ટપણે વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો અથવા વિશેષ પેકેજ આપવાની માંગ કરી હતી. નીતિ આયોગની રચના પછી વિશેષ દરજ્જાની કોઈ જોગવાઈ નહીં હોવાની ગૃહમાં માહિતી આપ્યાના બીજા જ દિવસે કેન્દ્રની નરેન્દ્ર મોદી સરકારે બિહારના વિકાસ માટેની યોજના ’ હેઠળ લાવીને જેડીયુની માંગને એક રીતે પૂરી કરી.
નાણામંત્રી સીતારમણે આ બજેટમાં જદયુની બીજી મોટી માંગ પૂરી કરી. જેડીયુના કાર્યકારી અયક્ષ સંજય ઝાએ કહ્યું હતું કે સર્વપક્ષીય બેઠકમાં વિશેષ રાજ્ય અથવા વિશેષ પેકેજની માંગ સાથે પૂરને લઈને પણ માંગ કરવામાં આવી છે. હવે બજેટમાં નાણામંત્રીએ પૂર માટે બિહારને અલગથી ૧૧,૫૦૦ કરોડ રૂપિયા ફાળવવાની માહિતી આપી છે. નાણામંત્રીએ બિહારમાં રોડ કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ માટે ૨૬ હજાર કરોડ રૂપિયાની જાહેરાત કરી હતી.
આનાથી પટના-પૂણયા એક્સપ્રેસવે, બક્સર-ભાગલપુર એક્સપ્રેસવેનો વિકાસ થશે. બોધગયા, રાજગીર, વૈશાલી અને દરભંગા રોડ કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ્સ પણ વિક્સાવવામાં આવશે અને બક્સર ખાતે ગંગા નદી પર વધારાનો બે-લેન પુલ બાંધવા માટે પણ સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે. આ સાથે, બિહારમાં ૨૧ હજાર ૪૦૦ કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે પાવર પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, જેમાં ભાગલપુરના પીરપેંટી ખાતે ૨૪૦૦ મેગાવોટના નવા પ્લાન્ટની સ્થાપના પણ સામેલ છે.