ભારત અને ફ્રાન્સ આ અઠવાડિયે ૨૬ રાફેલ-મરીન જેટ માટે કોન્ટ્રાક્ટ વાટાઘાટો શરૂ કરશે

  • નૌકાદળ વધતી ચીનને કારણે શક્ય તેટલી વહેલી તકે તેના બે એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ હસ્તગત કરવા માંગે છે.

નવીદિલ્હી, ભારત આ અઠવાડિયે ફ્રાન્સ સાથે રૂ. ૫૦,૦૦૦ કરોડથી વધુના ખર્ચે ૨૬ રાફેલ-મરીન ફાઇટર એરક્રાફ્ટની મેગા ખરીદી માટે સત્તાવાર કરારની વાટાઘાટો શરૂ કરશે, નૌકાદળ વધતી ચીનને કારણે શક્ય તેટલી વહેલી તકે તેના બે એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ હસ્તગત કરવા માંગે છે. માટે સુપરસોનિક જેટ સામેલ કરવા માંગે છે. ભારતીય સંરક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા રચવામાં આવેલી કોન્ટ્રાક્ટ નેગોશિયેશન કમિટી સાથે વાટાઘાટો માટે ફ્રાન્સની સરકાર, ફાઈટર નિર્માતા ડેસોલ્ટ અને વેપન્સ સિસ્ટમ ઈન્ટિગ્રેટર થેલ્સના અધિકારીઓની એક ટીમ ૩૦ મેના રોજ અહીં આવી રહી છે.

સંરક્ષણ મંત્રાલય અને નૌકાદળ દ્વારા હથિયારો, સિમ્યુલેટર, સ્પેર, ક્રૂ તાલીમ અને લોજિસ્ટિક્સ સપોર્ટ સાથે ૨૨ સિંગલ-સીટ જેટ અને ચાર ટ્વીન-સીટ ટ્રેનર્સના સંપાદન માટે ભારતના વિનંતી પત્રના જવાબમાં ડિસેમ્બરમાં તેના પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આ ફ્રાન્સ દ્વારા સબમિટ કરવામાં આવેલ બિડ અથવા લેટર ઓફ એસેપ્શનનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી આવે છે. “સીએનસીનું નેતૃત્વ સંરક્ષણ મંત્રાલયની એક્વિઝિશન વિંગના અધિકારી કરે છે અને તેમાં નૌકાદળના પ્રતિનિધિઓ પણ સામેલ છે,” એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.

વડાપ્રધાનની આગેવાની હેઠળની કેબિનેટ કમિટી ઓન સિક્યોરિટી દ્વારા જરૂરી મંજૂરી મળ્યા બાદ આ નાણાકીય વર્ષમાં ટેક્નો-કમશયલ વાટાઘાટો પૂર્ણ કરવાનો અને સરકાર-થી-સરકાર સોદા પર હસ્તાક્ષર કરવાનો તેનો હેતુ છે.૨૬ રાફેલ-એમ અને ત્રણ વધારાની સ્કોપન સબમરીન માટે, લગભગ રૂ. ૩૦,૦૦૦ કરોડમાં બાંધવામાં આવશે, તેને રાજનાથ સિંહની આગેવાની હેઠળની ડિફેન્સ એક્વિઝિશન કાઉન્સિલ દ્વારા ગત વર્ષે ૧૩મી જુલાઈએ જરૂરી મંજૂરી આપવામાં આવી હતી પેરિસમાં મોદી-મેક્રોન સમિટ પહેલા.

નૌકાદળ પાસે ૨૦૦૯ થી ૨ બિલિયન ડોલરના ખર્ચે રશિયા તરફથી સામેલ કરાયેલા ૪૫ મિગ-૨૯દ્ભ જેટમાંથી માત્ર ૪૦ જ છે, જે તેના ૪૦,૦૦૦ ટનથી વધુના બે એરક્રાટ કેરિયર્સ, જૂના રશિયન મૂળના આઇએનએસવિક્રમાદિત્ય અને નવા સ્વદેશી આઇએનએસ પર તૈનાત છે. વિક્રાંતે ડેક પરથી ચલાવ્યું. એમઆઇજી૨૯-કે પણ વર્ષોથી નબળી સેવાક્ષમતા અને અન્ય સમસ્યાઓથી પીડાય છે.

સ્વદેશી ટ્વીન-એન્જિન ડેક-આધારિત ફાઇટરને કાર્યરત થવામાં ઓછામાં ઓછો એક દાયકાનો સમય લાગવાની શક્યતા સાથે, નેવીએ વચગાળાના પગલા તરીકે ૨૬ રાફેલ એમ જેટનો આગ્રહ રાખ્યો હતો. સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૬માં ફ્રાન્સ સાથે થયેલા ૫૯,૦૦૦ કરોડ રૂપિયાના સોદા હેઠળ ભારતીય વાયુસેના પહેલેથી જ ૩૬ રાફેલને સામેલ કરી ચૂકી છે.ચીન હવે ૬૦,૦૦૦ ટનના લિયાઓનિંગ અને ૬૬,૦૦૦ ટનના શેનડોંગ પછી તેના ત્રીજા એરક્રાટ કેરિયર, ૮૦,૦૦૦ ટનથી વધુના ફુજિયનનું પરીક્ષણ કરી રહ્યું છે અને આવા વધુ યુદ્ધ જહાજોનું નિર્માણ કરી રહ્યું છે.

તેનાથી વિપરિત, ભારત સરકારે હજુ સુધી ત્રીજા ૪૫,૦૦૦ ટનના એરક્રાફ્ટ કેરિયર માટેના લાંબા સમયથી પડતર કેસને પ્રાથમિક મંજૂરી આપી નથી, વધુ શક્તિશાળી ૬૫,૦૦૦ ટનના એરક્રાફ્ટ કેરિયરની વાત કરીએ, જેને બનાવવામાં ઓછામાં ઓછો એક દાયકાનો સમય લાગશે લેવું.

યુ.એસ. પાસે ૧૧ ‘સુપર’ ૯૦,૦૦૦-૧૦૦,૦૦૦ ટનના પરમાણુ સંચાલિત કેરિયર્સ છે, જેમાંથી દરેક ૭૦-૮૦ લડવૈયાઓ અને વિમાનોને લઈ જઈ શકે છે. મહત્વની વાત એ છે કે, ફુજિયન  નવા યુએસ કેરિયર યુએસએસ ગેરાલ્ડ આર ફોર્ડની જેમ સર્વેલન્સ, વહેલી ચેતવણી અને ઈલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ માટે ખૂબ જ ભારે વિમાન લોન્ચ કરવા માટે ઈલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક કૅટપલ્ટ સિસ્ટમ ધરાવે છે.જ્યારે ૧૦ યુએસ નિમિત્ઝ-ક્લાસ કેરિયર્સ પાસે સ્ટીમ-સંચાલિત કૅટપલ્ટ્સ છે આઇએનએસ વિક્રમાદિત્ય અને આઇએનએસ વિક્રાંત તેમજ લિયાઓનિંગ અને શેનડોંગ પાસે માત્ર કોણીય સ્કી-જમ્પ્સ છે જે લડવૈયાઓને તેમની પોતાની શક્તિ હેઠળ ઉડવા દે છે.