નવીદિલ્હી, ડાબર ઈન્ડિયા ભારતીય બજારમાં વેચાતા મસાલામાં ઈથિલિન ઓક્સાઈડ (જંતુનાશક) ઉમેરતું નથી. કંપનીએ તેની એક્સચેન્જ ફાઇલિંગમાં આ વાત કહી છે. ડાબરે જણાવ્યું હતું કે તે નિર્ધારિત ધોરણો મુજબ નિકાસ કરવામાં આવતા મસાલામાં મિશ્રિત છે. કંપનીનું નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે દેશની બે સૌથી મોટી મસાલા કંપનીઓ એવરેસ્ટ અને સ્ડ્ઢૐને સિંગાપોર, હોંગકોંગ અને માલદીવની સરકારોએ તેમના ઉત્પાદનોના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. અમેરિકા અને ભારતની ફૂડ સેટી ઓથોરિટી તપાસ કરી રહી છે.
ડાબરના સીઈઓ મોહિત મલ્હોત્રાએ કહ્યું, ‘અમે નિર્ધારિત મર્યાદામાં છીએ. તેથી અમને લાગે છે કે અમે સુરક્ષિત છીએ. કંપનીએ કહ્યું કે નિકાસ બેચ માટે ઇથિલિન ઓક્સાઈડને બદલે સ્ટીમ સ્ટરિલાઈઝેશન કરવામાં આવશે. આ માટે માઇક્રો લેબ પણ બનાવવામાં આવી છે. કંપનીએ કહ્યું કે તેના મસાલા પોર્ટફોલિયો ‘બાદશાહ બ્રાન્ડ’માંથી વેચાતા ડાબર મસાલા પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી. મસાલાને બગડતા અટકાવવા માટે ઇથિલિન ઓક્સાઈડ ઉમેરવામાં આવે છે, પરંતુ જો વધુ માત્રામાં ઉમેરવામાં આવે તો તે કેન્સરનું કારણ બની શકે છે.
ફૂડ સેફટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે એફએસએસએઆઇએ હવે અધિકારીઓને સ્થાનિક અને વિદેશી વેચાણ માટે કરી પાઉડર અને મિશ્ર મસાલાના મિશ્રણનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓ પર નજર રાખવા જણાવ્યું છે. આ સાથે તમામ મસાલા પાવડર બનાવતી કંપનીઓના ઉત્પાદન એકમોનું નિરીક્ષણ, નમૂના લેવા અને પરીક્ષણ કરવાના આદેશો પણ આપવામાં આવ્યા છે. નમૂનામાં લેવામાં આવેલ દરેક ઉત્પાદનનું ગુણવત્તા અને સલામતી માપદંડોના પાલન માટે વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે. તમામ કંપનીઓના ઉત્પાદનોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડની હાજરીનું પણ પરીક્ષણ કરવામાં આવશે. જેના ઉપયોગ પર ભારતમાં પણ પ્રતિબંધ છે. આ પરીક્ષણ પૂર્ણ થયા પછી યોગ્ય કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે.
હોંગકોંગના ફૂડ સેટી ડિપાર્ટમેન્ટે જણાવ્યું હતું કે એમડીએચ ગ્રુપના ત્રણ મસાલા મિક્સ મદ્રાસ કરી પાવડર, સંભાર મસાલા પાવડર અને કરી પાવડરમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડની ઊંચી માત્રા મળી આવી હતી. એવરેસ્ટની ફિશ કરી મસાલામાં પણ આ કાસનોજેનિક જંતુનાશક મળી આવ્યું છે. ઇથિલિન ઓક્સાઇડ એક જંતુનાશક છે, તે કેન્સરનું કારણ બને છે, સ્પાઇસ બોર્ડ ૧૦.૭ સેલ્સિયસથી વધુ તાપમાને ઇથિલિન ઓક્સાઇડને જ્વલનશીલ, રંગહીન ગેસ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરે છે. તે જંતુનાશક, જંતુનાશક એજન્ટ અને જંતુનાશક તરીકે કામ કરે છે. તેનો ઉપયોગ તબીબી સાધનોને વંયીકૃત કરવા અને મસાલામાં માઇક્રોબાયલ દૂષણ ઘટાડવા માટે થાય છે.
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનની ઇન્ટરનેશનલ એજન્સી ફોર રિસર્ચ ઓન કેન્સરએ ઇથિલિન ઓક્સાઇડને ‘ગ્રુપ ૧ કાસનોજેન’ તરીકે વર્ગીકૃત કરે છે. તેનો અર્થ એ છે કે તે માનવોમાં કેન્સરનું કારણ બની શકે છે તે તારણ માટે પૂરતા પુરાવા છે. ઇથિલિન ઓક્સાઇડ લિમ્ફોમા અને લ્યુકેમિયા જેવા કેન્સરનું કારણ બની શકે છે. પેટ અને સ્તન કેન્સર પણ થઈ શકે છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૨-૨૩માં, ભારતે લગભગ ૩૨,૦૦૦ કરોડ રૂપિયાના મસાલાની નિકાસ કરી. મરચાં, જીરું, હળદર, કરી પાવડર અને એલચી મુખ્ય નિકાસ મસાલા છે.