વોશિગ્ટન, અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને મંગળવારે ફરી એકવાર નાટો પ્રત્યે અમેરિકાની પ્રતિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો. પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ટીકા કરતા તેમણે કહ્યું કે આ ૭૪ વર્ષ જૂનું જોડાણ અમેરિકા માટે પવિત્ર પ્રતિબદ્ધતા છે. વાસ્તવમાં, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ યુએસ પ્રમુખ બન્યા પછી આ જોડાણ મુશ્કેલીમાં હતું કારણ કે ટ્રમ્પે તેની સુસંગતતા પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. આટલું જ નહીં, ટ્રમ્પે તાજેતરમાં ઉત્તર એટલાન્ટિક સંધિ સંગઠન પર ફરીથી ટિપ્પણી કરી હતી.
બિડેને વ્હાઇટ હાઉસમાં પત્રકારોને કહ્યું, ’જ્યારે અમેરિકા તેના હોઠ ચૂકવે છે, ત્યારે તેનો અર્થ કંઈક થાય છે. જ્યારે અમે વચન આપીએ છીએ ત્યારે અમે તેને પાળીએ છીએ અને નાટો એ પવિત્ર પ્રતિબદ્ધતા છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ તેને જાણે બોજ સમાન જુએ છે.
તમને જણાવી દઈએ કે, ટ્રમ્પે દક્ષિણ કેરોલિનામાં એક રેલીમાં કહ્યું હતું કે તેઓ નાટો સહયોગી દેશોને તેમના સંરક્ષણ ખર્ચમાં વધારો કરવા કહેશે, નહીં તો તે રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને તે દેશો પર હુમલો કરવા માટે પ્રેરિત કરશે. આટલું જ નહીં, ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે જે નાટો સભ્યો તેમના સંરક્ષણ ખર્ચના લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત નથી કરતા તેમની સાથે રશિયા ’જે ઇચ્છે તે કરી શકે છે’.
ઉલ્લેખનીય છે કે ૨૦૧૪માં નાટો સહયોગીઓએ ૨૦૨૪ સુધીમાં ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી)ના બે ટકા સંરક્ષણ પાછળ ખર્ચવાનું વચન આપ્યું હતું. નાટોના મૂલ્યાંકન મુજબ, ૨૦૨૩ ની શરૂઆત સુધીમાં, તેના ૩૦ સભ્યોમાંથી ૧૦ બે ટકા અથવા તેથી વધુ ખર્ચ કરવાની નજીક હતા, જ્યારે ૧૩ દેશો ૧.૫ ટકા અથવા તેનાથી ઓછા ખર્ચ કરી રહ્યા હતા.
રિપબ્લિકન પાર્ટી તરફથી રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર બનવાના પ્રબળ દાવેદાર જો બિડેને ટ્રમ્પની ટિપ્પણી પર વળતો પ્રહાર કર્યો. તેમણે કહ્યું, ’ટ્રમ્પ માટે સિદ્ધાંતો કોઈ વાંધો નથી. બધું વ્યવહાર છે. તેઓ સમજી શક્તા નથી કે આપણે જે વચન આપ્યું છે તે આપણા માટે પણ કામ કરે છે. હું તેના બદલે ટ્રમ્પ અને નાટોમાંથી બહાર નીકળવા માગતા લોકોને યાદ અપાવીશ કે નાટોના આપણા ઇતિહાસમાં આટકલ ૫ માત્ર એક જ વાર લાગુ કરવામાં આવી છે અને તે ૯/૧૧ના હુમલા પછી યુએસ સાથે એક્તામાં હતી.
નાટોની મ્યુચ્યુઅલ ડિફેન્સ કલમની પાંચમી કલમ હેઠળ, તમામ સાથી દેશો હુમલા હેઠળ આવતા કોઈપણ સભ્યને મદદ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ રહે છે. બિડેને કહ્યું, ’જ્યાં સુધી હું પ્રમુખ રહીશ, જો પુતિન નાટો દેશો પર હુમલો કરશે, તો અમેરિકા નાટો પ્રદેશના દરેક ઇંચની રક્ષા કરશે.’
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિએ ટ્રમ્પની ટિપ્પણીને શરમજનક અને અમેરિકા વિરોધી ગણાવી હતી. તે જ સમયે, રિપબ્લિકન પાર્ટી તરફથી રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે નોમિનેશન મેળવવામાં ટ્રમ્પની પ્રતિસ્પર્ધી, નિક્કી હેલીએ પણ તેમની ટિપ્પણી માટે ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિની ટીકા કરી છે.