ટોક્યો, નવા વર્ષ પર જાપાનથી એક ચિંતાજનક સમાચાર સામે આવી રહ્યા છે. અહીંના ઉત્તર-પૂર્વ વિસ્તારમાં ૭.૫ની તીવ્રતાનો શક્તિશાળી ભૂકંપ આવ્યો છે. જેના કારણે દેશના પશ્ચિમી તટના મોટા ભાગ માટે સુનામીની ચેતવણી જારી કરવામાં આવી છે. જાપાનમાં જોરદાર ભૂકંપ બાદ સુનામી આવી છે. સુનામીના મોજા ૦.૪ મીટર (૧.૩ ફૂટ) ઊંચા છે. મોજાં પણ વધુ ઉછળવાની શક્યતા છે. ટોક્યો ઇલેક્ટ્રિક પાવર કંપનીએ જણાવ્યું હતું કે જાપાનના નિગાતા પ્રીફેક્ચરમાં વિશ્વના સૌથી મોટા પરમાણુ પાવર પ્લાન્ટ, કાશીવાઝાકી-કરીવા નજીક ૦.૪ મીટર (૧.૩ ફૂટ) ઉંચી સુનામી નોંધાઈ હતી. ફુકુઇ પ્રીફેક્ચર સેટી કમિટીએ જણાવ્યું હતું કે પ્લાન્ટની પરમાણુ સુવિધાઓ પર કોઈ કટોકટી નોંધવામાં આવી નથી. જાપાનના ઉત્તરીય ટાપુ હોક્કાઇડોથી દક્ષિણી ટાપુ ક્યુશુ સુધીના સમગ્ર પશ્ચિમ કિનારે સુનામીનો ખતરો જારી કરવામાં આવ્યો છે, જ્યારે અનેક ભૂકંપ પછી ઇશિકાવા પ્રીફેક્ચરમાં સુનામીનો મોટો ખતરો જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. ૧૬:૦૬ સ્થાનિક સમય (૦૭:૦૬ ) થી શરૂ કરીને, ૪.૩ થી ૭.૬ ની તીવ્રતાના નવ ભૂકંપ ઇશિકાવા અને નિગાતા પ્રીફેક્ચરના વિસ્તારમાં ત્રાટક્યા.
જાપાનના રાજ્ય પ્રસારણર્ક્તા એનએચકે ટીવીએ ચેતવણી આપી હતી કે સમુદ્રમાં મોજા પાંચ મીટર સુધી પહોંચી શકે છે. તેણે લોકોને શક્ય તેટલી વહેલી તકે નજીકની ઇમારતના ઊંચા ગ્રાઉન્ડ અથવા ઉપરના માળે જવા વિનંતી કરી. ભૂકંપના કારણે થયેલા નુક્સાન અંગે તાત્કાલિક કોઈ માહિતી મળી નથી. જાપાનના પશ્ચિમ કિનારે નિગાતા અને અન્ય વિસ્તારોમાં લગભગ ત્રણ મીટર ઊંચી સુનામી આવવાની અપેક્ષા હતી. આ મુજબ, દરિયાકાંઠા પર નીચી ઊંચાઈના સુનામી મોજા નોંધાઈ ચૂક્યા છે. ભૂકંપગ્રસ્ત વિસ્તારમાં સ્થિત પરમાણુ પ્લાન્ટ ટોક્યો ઈલેક્ટ્રીક પાવર કંપનીએ જણાવ્યું હતું કે હજુ સુધી પ્લાન્ટમાં કોઈ ઓપરેશનલ સમસ્યાની જાણ થઈ નથી.
એક અહેવાલ અનુસાર, સુનામીની ચેતવણીને પગલે લોકોને શક્ય તેટલી વહેલી તકે ઇશિકાવા, નિગાતા, તોયામા અને યામાગાતા પ્રીફેક્ચરના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારો છોડી દેવાની વિનંતી કરવામાં આવી છે. ૫ મીટર (૧૬ ફૂટ) ઊંચા મોજાં શક્ય હોવાનું કહેવાય છે. દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં રહેતા લોકોને સલામત સ્થળે ખસી જવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.તમને જણાવી દઈએ કે, ટોક્યો અને સમગ્ર કેન્ટો વિસ્તારમાં ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા.૨૦૧૧માં આવેલા ભૂકંપ બાદ સુનામીના કારણે ૧૬ હજાર લોકોના મોત થયા હતા.માર્ચ ૨૦૧૧ માં નવની તીવ્રતા સાથેના વિનાશક ભૂકંપને કારણે જાપાનમાં મોટા પાયે સુનામી આવી હતી. ત્યારપછી ઉભી થયેલી સુનામીના મોજાઓએ ફુકુશિમા ન્યુક્લિયર પ્લાન્ટને નષ્ટ કરી નાખ્યો. પર્યાવરણને નુક્સાનની દ્રષ્ટિએ આ એક મોટી ઘટના માનવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ દરિયામાં ૧૦ મીટર ઉંચા મોજાંએ અનેક શહેરોમાં તબાહી મચાવી હતી. આમાં લગભગ ૧૬ હજાર લોકોના મોત થયા હતા.
જાપાન ભૂકંપના સૌથી સંવેદનશીલ વિસ્તારમાં છે. તે પેસિફિક રીંગ ઓફ ફાયરમાં આવે છે. રીંગ ઓફ ફાયર એ એક એવો વિસ્તાર છે જ્યાં મહાસાગરીય ટેકટોનિક પ્લેટો ખંડીય પ્લેટો સાથે અસ્તિત્વ ધરાવે છે. જ્યારે આ પ્લેટો એકબીજા સાથે અથડાય છે, ત્યારે ભૂકંપ આવે છે. તેમની અસરને કારણે જ સુનામી આવે છે અને જ્વાળામુખી પણ ફાટી નીકળે છે.
આ પહેલા ફિલિપાઈન્સમાં ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરની શરૂઆતમાં ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. રિક્ટર સ્કેલ પર તેની તીવ્રતા ૬.૮ માપવામાં આવી હતી. નેશનલ સિસ્મોલોજીકલ સેન્ટરે જણાવ્યું હતું કે ભૂકંપ સવારે લગભગ ૦૧.૨૦ વાગ્યે આવ્યો હતો. તેનું કેન્દ્ર મિંડાનાઓમાં ૮૨ કિમીની ઊંડાઈએ હતું.યુએસ સુનામી ચેતવણી પ્રણાલીએ શરૂઆતમાં ફિલિપાઈન્સના દરિયાકાંઠાના ભાગોમાં ત્રણ મીટર (૧૦ ફૂટ) સુધીના મોજાની આગાહી કરી હતી, પરંતુ બાદમાં જાહેર કર્યું હતું કે સુનામીનો કોઈ ખતરો નથી. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તમામ ઉપલબ્ધ ડેટાના આધારે ભૂકંપથી સુનામીનો ખતરો હવે દૂર થઈ ગયો છે. એક મીટર (૩.૨ ફૂટ) સુધીના સુનામીના મોજા જાપાનના દક્ષિણ પશ્ચિમ કિનારે ત્રાટકે તેવી ધારણા હતી.જાપાને સોમવારે પશ્ચિમી વિસ્તારોમાં ધરતીકંપની શ્રેણીમાં ત્રાટક્યા બાદ સુનામીની ચેતવણી જારી કરી હતી. જાપાનની હવામાન એજન્સીએ ઈશીકાવા અને આસપાસના પ્રીફેક્ચર્સમાં ધરતીકંપની જાણ કરી, જેમાંથી એકની પ્રારંભિક તીવ્રતા ૭.૪ માપવામાં આવી હતી. સુનામી પછી સોજો ૫ મીટર (૧૬.૫ ફૂટ) સુધી પહોંચી શકે છે અને લોકોને શક્ય તેટલી ઝડપથી ઊંચી જમીન અથવા નજીકની ઇમારતની ટોચ પર ભાગી જવા વિનંતી કરી હતી. આ ભૂકંપ અને ત્યારબાદ સુનામીને જોતા જાપાનમાં ઘણી જગ્યાએ ટ્રેન સેવા બંધ કરી દેવામાં આવી છે. લોકોને તાત્કાલિક દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોથી દૂર ખસી જવા અને સલામત સ્થળે જવા માટે અપીલ કરવામાં આવી છે. જાપાનના વડાપ્રધાન કાર્યાલય દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા એક નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ સુનામી અપેક્ષા કરતા વધુ ઘાતક હોઈ શકે છે અને આવી સ્થિતિમાં લોકોએ આગળના આદેશો સુધી સુરક્ષિત સ્થાનો ન છોડવા જોઈએ.
રશિયાએ પણ સુનામીની ચેતવણી જારી કરી છે રશિયાએ દૂર પૂર્વમાં સ્થિત સખાલિન દ્વીપ માટે સુનામીની ચેતવણી પણ જારી કરી છે.જાપાનમાં જોરદાર ભૂકંપ અનુભવાયા બાદ પેસિફિક સુનામી વોનગ સેન્ટરે ઉત્તર કોરિયા અને રશિયાના દૂર પૂર્વમાં સુનામીની ચેતવણી જારી કરી છે.